Opvolging

Met ruim honderd biljoen dollar aan vermogen is de Glasgow Financial Alliance for Net Zero op papier de machtigste financiële organisatie ter wereld. Het doel is om klimaatneutraal te worden tegen 2050. Maar tussen woord en daad gapen belangen in de fossiele industrie en conservatieve lobbygroepen.

Nu een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de VN-klimaattop in Glasgow van vorig jaar - een breed gedragen verbintenis om ontbossing een halt toe te roepen - vertaald moet worden in concrete actie, haken de meeste ondertekenaars af. Rusland, Indonesië en Congo zijn maar enkele van de bosrijke landen die zich teruggetrokken hebben.

Er zijn nauwelijks landen die dit jaar hun klimaatambities hebben opgeschroefd, zoals ze nochtans beloofd hadden op de klimaattop in Glasgow vorig jaar. De oorlog in Oekraïne leidt zelfs tot een terugkeer naar fossiele brandstoffen.

De klimaattop van Glasgow werd, onder impuls van Groot-Brittannië en haar groeiende nucleaire militaire ambities, vergiftigd door een massaal optredende nucleaire lobby. Ook in Frankrijk, België en Nederland proberen deze lobbyisten hun slag thuis te halen. Eén van de argumenten die ze gebruiken, is dat de nieuwe kleinere reactoren veilig zouden zijn. Doorstaat deze bewering de toets van de werkelijkheid?

Kort na de klimaattop in Glasgow stuurden de Teachers for Climate een open brief aan vice-minister president van de Vlaamse regering en Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts. Deze brief verscheen integraal in De Wereld Morgen. Hij werd ondertekend door zo’n 200 mensen uit het onderwijsveld (kleuter-, lager-, secundair-, volwassen-, hoger- en universitair onderwijs), onder wie meerdere Grootouders voor het Klimaat. Ook wij publiceerden de open brief.

Klimaatactivisten uit Afrika voelen zich uitgesloten en genegeerd in het globale klimaatbeleid. Afrika is nochtans een van de hardst getroffen regio’s. MO* sprak met vijf klimaatactivisten uit verschillende Afrikaanse landen. ‘De klimaattop in Glasgow was een slag in ons gezicht.’‎

Op de voorbije klimaattop in Glasgow deed president Trudeau van Canada ronkende beloftes. Zijn goedkope woorden staan echter in schril contrast met wat hij in eigen land uitricht. Daar blijft hij zweren bij fossiele brandstof en worden Inheemse mensen die zich daartegen verzetten brutaal aangepakt.

Klimaatverandering wordt vaak besproken alsof het een uniek atmosferisch fenomeen is. Maar de crisis is diep verweven met de oceaan, en dat aspect is grotendeels verwaarloosd in internationale klimaatbesprekingen. De laatste internationale klimaatonderhandelingen hebben enige vooruitgang geboekt door, voor de eerste keer, oceanen permanent te verankeren in het multilaterale klimaatveranderingsregime. Maar het klimaatpact van Glasgow is nog steeds mijlen verwijderd van waar het moet zijn om het belang van oceanen voor ons klimaatsysteem adequaat weer te geven.

De klimaattop in Glasgow was een mislukking, een zoveelste gemiste kans. Vage beloftes, compromissen, niet-bindende afspraken, gefoefel in de marge. En dat terwijl de werkelijke CO2 uitstoot wereldwijd een stuk hoger is dan wat de officiële cijfers ons vertellen. COP26, op zich al een veeg teken: al zesentwintig jaar lopen de wereldleiders achter de feiten aan.

De eerste vrouwelijke premier van Barbados, een van de kleinste en meest klimaatgevoelige landen ter wereld, wil het internationale financiële systeem laten werken voor de mensen in de frontlinie van de klimaatcrisis. Haar ideeën haalden het tot in het Glasgow-pact en ook uit Brussel komt er steun.

Tijdens de COP26 was Bidens kritiek op het klimaatbeleid van andere landen niet mals. In eigen land lijkt de president van de Verenigde Staten er echter niet toe in staat om een klimaatplan van de grond te krijgen. Dit werd bevestigd door een recente veiling van vergunningen voor boorrechten om gas en olie te verkrijgen in de Golf van Mexico.

Anuna De Wever, bekend boegbeeld van Youth for Climate vertelt in een openhartig en pittig interview hoe ze de klimaattop in Glasgow heeft beleefd, welk bilan ze van de top maakt en hoe het nu verder moet met onze planeet.

Grootouders voor het Klimaat is bitter ontgoocheld met de resultaten van de COP26- klimaattop in Glasgow. De dringende oproep (zie verder) van de Grootouders en ouderenverenigingen aan onze regeringen om het tij te keren met een ambitieus klimaatakkoord en meer klimaatrechtvaardigheid werd niet beantwoord met maatregelen die nu dringend nodig zijn. De overheden komen zo hun zorgplicht voor de volgende generaties niet na. De dikwijls scherpe reacties van de ambassadeurs van de Grootouders stromen nu binnen.

Oliebedrijven werken intens samen om de afbouw van olie en gas tegen te werken, schrijft onderzoeker Dario Kenner van de Universiteit van Sussex na de klimaattop in Glasgow. “Nu is het moment om hen te confronteren en hun invloed af te bouwen.”

Volgens VUB-klimaatwetenschapper Wim Thiery leven we nu in het cruciale decennium voor de aanpak van de klimaatcrisis. DeWereldMorgen.be vroeg hem naar zijn evaluatie van de voorbije klimaatconferentie COP26 in Glasgow.