Veille 2.1

Midden april kwam aan het licht dat 1 op de 6 Vlaamse drinkwaterstalen ongezond veel pfas bevat. Voor minister Demir (N-VA) is er geen vuiltje aan de lucht, omdat ons drinkwater de Europese Drinkwaterrichtlijn haalt. Maar volstaat die richtlijn wel?, vraagt econoom Jonas Van der Slycken zich af.

Europese lagekostenmaatschappijen als Ryanair en Wizz Air vervuilden in 2023 meer dan ooit. Ze stoten nu aanzienlijk meer uit dan tijdens de piek voor de coronapandemie.

FairFin heeft de nieuwe BankWijzer gepubliceerd, waarin scores worden gegeven op maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten en belastingontduiking. Wat opvalt? Grote banken scoren slechter, en vooral Belfius.

Nachtvlinders die in stedelijke gebieden leven, evolueerden mogelijk kleinere vleugels om minder hinder te ondervinden van lichtvervuiling.

Elk jaar sterven meer dan een miljoen mensen door een kortdurende blootstelling aan luchtvervuiling, zegt onderzoek in het medisch tijdschrift The Lancet. Minstens twee derde van die overlijdens zijn te betreuren in Azië.

Europese rivieren bevatten een mix van meer dan 500 schadelijke chemicaliën, blijkt uit Duits onderzoek. Die vormen vooral voor ongewervelde organismen een gevaar.

De Coca-Cola Company is opnieuw het meest gevonden merk op zwerfvuil overal ter wereld. Dat blijkt uit de analyse van meer dan een half miljoen stukken zwerfplastic in 41 landen.

Microplastics stapelen zich op in de Vlaamse kustwateren, zeehavens en estuaria, blijkt uit grootschalig onderzoek door het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). Op twintig locaties werden honderden stalen genomen, en die bevatten allemaal plastic.

Elke dag lekt cocktail van honderden vaten uitgelekte olie, algen, rioolwater en zoutwater vanuit de nabijgelegen Caraïbische Zee in het Maracaibo-meer in Venezuela. Het duwt het meer, het grootste van Latijns-Amerika, naar de ecologische afgrond.

De ‘waterstofeconomie’ is oude wijn in nieuwe zakken. Het is de droom van een schijnbaar onuitputtelijke en goedkope energiebron, die ons leven aangenaam en onze economie competitief maakt. Net als vroeger steenkool, en daarna ook olie, gas en kernenergie. Elke energiebron kwam echter met een prijskaartje: vervuiling, afval en een ontregeld klimaat. Hernieuwbare energie vergt een lastige aanpassing van brandstoffen naar elektriciteit, en dus kwam waterstof als geroepen. Want waterstof brandt zonder CO2-uitstoot en lijkt het onmogelijke mogelijk te maken: een energietransitie zonder grote aanpassingen. Met waterstof blijft alles bij het oude: in plaats van aardgas verwarmen we in de toekomst met waterstof, in plaats van benzine of diesel tanken we waterstof en ook industrie en gascentrales draaien binnenkort op waterstof. Dit maakt niet alleen onze energie proper, maar geeft zelfs de huidige energie-infrastructuur een tweede leven…

Alle acht Vlaamse en Waalse politici die zijn getest, testen positief op PFAS in hun bloed, ongeacht woonplaats of levensstijl. “Dit toont hoe wijdverspreid PFAS-vervuiling is.”

De bosbranden dit jaar in Canada hebben niet alleen lokaal, maar wereldwijd ernstige gevolgen gehad voor de luchtkwaliteit. Nieuw onderzoek toont aan dat het volledige noordelijk halfrond, inclusief Europa en China getroffen werd.

De hoeveelheid wolken is de laatste jaren flink afgenomen. Dat blijkt uit gegevens van het KMI in Ukkel. Dat zonnestralen ons land daardoor beter bereiken lijkt goed nieuws, maar het baart wetenschappers zorgen.

Meer dan 75 organisaties hebben een open brief gepubliceerd aan nationale en Europese politici. In de brief roepen ze op om privévliegtuigen te verbieden en om frequent vliegen te belasten.

Maar liefst 98 procent van de Europeanen leeft in een gebied met een schadelijke luchtkwaliteit. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Britse krant The Guardian.

Europese longspecialisten hebben opgeroepen om dringend in actie te komen tegen de klimaatcrisis. ‘Die vormt een van de grootste risico’s voor mensen met ademhalings- en longproblemen’, schrijven ze.

Kunstlicht verstoort de biologische klok van wilde dieren, en daardoor blijven ze ‘s nachts langer actief. Dat hebben biologen van de Universiteit Antwerpen aangetoond.

“Luchtvervuiling en antibioticaresistentie zijn op dit moment de twee grootste bedreigingen voor de volksgezondheid”, volgens recent grootschalig onderzoek over bacteriën in fijnstof van luchtvervuiling. Resistentie tegen antibiotica neemt toe in gebieden waar veel luchtvervuiling wordt gemeten.

Extreem weer, de stijgende zeespiegel en milieuvervuiling maken dat hiv in de Aziatisch-Pacifische regio moeilijker valt in te dijken. ‘We weten dat de klimaatverandering de menselijke gezondheid beïnvloedt.’

Voor het Nigeriaanse kuststadje Ayetoro dreigt de totale vernieling door de stijgende zeespiegel én door olievervuiling. De inwoners zijn radeloos en vragen tevergeefs om hulp, van eender wie. Want oplossingen zijn er. ‘Ik smeek God om hier een einde aan te maken.’

De zwavelvervuiling door cruiseschepen rond Europese havens was vorig jaar nog erger dan voor de pandemie. Grote uitzondering is Venetië, waar een verbod op grote schepen de vervuiling met 80 procent deed dalen. Dat toont aan dat er veel meer kan gebeuren, zegt milieudenktank T&E.

De oceaan is de onbeminde vriend van de mens. Maar hij is er slecht aan toe, schrijft ecotoxicoloog en marien ecoloog Colin Janssen.

Bij de recyclage van plastic kunnen giftige stoffen zich op drie manieren opstapelen. Dat blijkt uit een rapport dat milieubeweging Greenpeace uitbracht in de aanloop naar onderhandelingen over een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen.

De oplossingen zijn nu al voorhanden om plasticvervuilng tegen 2040 met 80 procent te verminderen, zeggen de Verenigde Naties. Eind deze maand start in Parijs de tweede ronde van onderhandelingen over een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen.

Op dagen met meer luchtvervuiling stijgt het aantal zelfdodingen. Luchtvervuiling veroorzaakt schade aan longen en bloedvaten; fijn stof tast zelfs direct de hersenen aan. Een Canadees onderzoek voegt aan de bekende gevolgen nog een dodelijk gevolg toe: samen met de luchtverontreiniging neemt ook het aantal zelfdodingen toe. De wetenschappers namen de suïcidecijfers in Canada tussen 2002 en 2015 onder de loep en legden die naast de waarden van het dichtstbijzijnde meetstation voor stikstofdioxide, fijn stof en ozon. Een kortstondige toename van die waarden kon in verband worden gebracht met een verhoogd risico op zelfdoding. Het verband was het sterkst voor ozon.

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van? 

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van?

Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging verhoogt het risico op hartritmestoornissen, zo blijkt uit een uitgebreide studie in driehonderd steden, die werd gepubliceerd in het Canadian Medical Association Journal.

Hoewel de luchtkwaliteit in Europa blijft verbeteren, is het nog steeds het grootste gezondheidsrisico in Europa, verantwoordelijk voor een groot aantal vroegtijdige sterfgevallen, blijkt uit cijfers van het Europese Milieuagentschap (EEA).

Tien jaar na Rana Plaza is er het boek “Kleerkastvasten” van journaliste en fairfashionexperte Sarah Vandoorne. Het is een wereldwijde zoektocht naar de processen, impact en verduurzaming van de kledingindustrie.