Jean-Marc Jancovici

Stel je voor dat we zouden nadenken over een zomer die ons dichter bij huis kan brengen, in plaats van verder weg, schrijft MO*columnist Jan Mertens. 'Het weg willen, van hier naar daar, versnelt alleen maar het proces dat ervoor zorgt dat er minder hier en daar overblijft.'

In een zomerreeks met vier bijzondere denkers mocht De Denker der Nederlanden natuurlijk niet ontbreken. Restaurant Samenloop dekte de tafel, en David Van Reybrouck vulde de borden, de glazen en de uren met zijn driegangenmenu van wereld en aarde, de mens en al het levende, macht en tegenkracht.

For decades, the surface of the polar Southern Ocean (south of 50°S) has been freshening—an expected response to a warming climate. This freshening enhanced upper-ocean stratification, reducing the upward transport of subsurface heat and possibly contributing to sea ice expansion. It also limited the formation of open-ocean polynyas. Using satellite observations, we reveal a marked increase in surface salinity across the circumpolar Southern Ocean since 2015. This shift has weakened upper-ocean stratification, coinciding with a dramatic decline in Antarctic sea ice coverage. Additionally, rising salinity facilitated the reemergence of the Maud Rise polynya in the Weddell Sea, a phenomenon last observed in the mid-1970s.

Terug van weggeweest? Het publieke debat over klimaat, smelten van de hitte, experten op praatprogramma’s. Klimaatangst bij veel jonge mensen ebt echter niet periodiek weg, maar kruipt net in de kleren en sluimert al jaren. Maar we moeten beseffen dat net die angst een breekbare luxe is in een wereld vol onzekerheid.

The startup Gigablue announced with fanfare this year that it reached a historic milestone: selling 200,000 carbon credits to fund what it describes as a groundbreaking technology in the fight against climate change . But outside scientists frustrated by the lack of information released by the company say serious questions remain about whether Gigablue’s technology works as the company describes. Their questions showcase tensions in an industry built on little regulation and big promises — and a tantalizing chance to profit.

Het water van de Middellandse Zee is nu al even warm als normaal aan het einde van de zomer. Daardoor stijgt de kans op hevige stormen in het najaar. Dat zegt klimaatwetenschapper Niels Souverijns. "In Valencia vrezen ze nu al voor een nieuwe waterbom. De omstandigheden zijn er ideaal voor."

Wat hadden de wereldleiders weer beloofd in 2015 in de Franse hoofdstad? Ze zouden de opwarming van de aarde veroorzaakt door onze uitstoot van broeikasgassen beperken. Tot twee graden en liefst tot anderhalve graad. Daarvoor moesten ze doortastende én rechtvaardige maatregelen nemen. Ze hebben dat niet gedaan. Dat zien we op onze tv-schermen. De bosbranden, overstromingen en hittegolven worden talrijker en heviger. Met veel menselijke slachtoffers en schade voor alle leven op de planeet.

Extreem hoge temperaturen teisteren Noord-Amerika en ook China. In de VS en Canada is sprake van een heat dome of hittekoepel, terwijl Peking een van de warmste dagen van het jaar meemaakt. De overheden hebben waarschuwingen uitgestuurd om zoveel mogelijk binnen te blijven en grote inspanningen te vermijden.

In a rapidly changing climate, evidence-based decision-making benefits from up-to-date and timely information. Here we compile monitoring datasets (published at https://doi.org/10.5281/zenodo.15639576; Smith et al., 2025a) to produce updated estimates for key indicators of the state of the climate system: net emissions of greenhouse gases and short-lived climate forcers, greenhouse gas concentrations, radiative forcing, the Earth's energy imbalance, surface temperature changes, warming attributed to human activities, the remaining carbon budget, and estimates of global temperature extremes. This year, we additionally include indicators for sea-level rise and land precipitation change. We follow methods as closely as possible to those used in the IPCC Sixth Assessment Report (AR6) Working Group One report.

Terwijl we nog eens een hittegolf beleven in de Lage Landen, leert het Wereld Meteorologisch Instituut ons dat die, samen met veel te lange droogtes en anderzijds veel te veel water op korte tijd, tot het nieuwe normaal behoren.

The human fingerprint on global warming was likely evident in Earth’s atmosphere far earlier than previously thought—even before the invention of modern cars, a new study says. Using a combination of scientific theory, modern observations and multiple, sophisticated computer models, researchers found a clear signal of human-caused climate change was likely discernible with high confidence as early as 1885, just before the advent of gas-powered cars but after the dawn of the industrial revolution.

“Scholen dagenlang gesloten wegens hittegolf”? In de grote treinstations van het land kon je gisteren de voorpagina’s van de kranten van morgen lezen.

Recent simulations using the Community Earth System Model (CESM) indicate that a tipping event of the Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC) would cause Europe to cool by several degrees. This AMOC tipping event was found under constant pre-industrial greenhouse gas forcing, while global warming likely limits this AMOC-induced cooling response. Here, we quantify the European temperature responses under different AMOC regimes and climate change scenarios. A strongly reduced AMOC state and intermediate global warming (C, Representative Concentration Pathway 4.5) has a profound cooling effect on Northwestern Europe with more intense cold extremes. The largest temperature responses are found during the winter months and these responses are strongly influenced by the North Atlantic sea-ice extent. Enhanced North Atlantic storm track activity under an AMOC collapse results in substantially larger day-to-day temperature fluctuations. We conclude that the (far) future European temperatures are dependent o

SO2 declines have contributed ~25% of recent warming and driven recent acceleration. The impact of additional SO2 emissions on cloud formation diminishes as emissions increase, meaning that reductions in SO2 over areas with low background sulphate concentrations, such as the ocean, could result in a proportionately larger warming effect than in highly polluted areas, such as south Asia.

Articles curated and summarized by the Environmental Health News' curation team. Some AI-based tools helped produce this text, with human oversight, fact checking and editing.

De wereld dreigt veel meer gletsjers te verliezen door de klimaatopwarming dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat de gevolgen van die opwarming op een langere termijn bekijkt. Dat zal onder andere gevolgen hebben voor de drinkwatervoorziening en de stijging van de zeespiegel. Maar met gericht klimaatbeleid kan het verlies nog ingeperkt worden, benadrukken de wetenschappers.

2024 was the first single year to surpass the 1.5°C global warming threshold – now scientists predict that a year above 2°C is possible in the near future

La garde indigène des Yuturi Warmi, composée de femmes, dans le Napo équatorien, résiste à l'orpaillage illégal sur un territoire d'environ 4 000 hectares. Grâce à des patrouilles mensuelles dans la jungle amazonienne, elles documentent également précisément l'accélération de l'expansion de l'industrie minière.

De opwarming van de aarde doet meer dan ijskappen smelten. Wetenschappers waarschuwen: we staan aan de vooravond van een wereldwijde opmars van dodelijke schimmelinfecties.

Warmere temperaturen bedreigen meer dan de helft van de gebieden waar bananen groeien. Wordt het meest favoriete fruit ter wereld binnenkort een zeldzaamheid?

The Earth had its second-warmest April in NOAA's 176-year period of record. The 10 warmest Aprils on record have occurred since 2010.

Earth’s albedo (reflectivity) declined over the 25 years of precise satellite data, with the decline so large that this change must be mainly reduced reflection of sunlight by clouds. Part of the cloud change is caused by reduction of human-made atmospheric aerosols, which act as condensation nuclei for cloud formation, but most of the cloud change is cloud feedback that occurs with global warming. The observed albedo change proves that clouds provide a large, amplifying, climate feedback. This large cloud feedback confirms high climate sensitivity, consistent with paleoclimate data and with the rate of global warming in the past century.

Nepal organiseert een symbolische begrafenisceremonie voor de snel smeltende Yala-gletsjer. Er nemen monniken, wetenschappers, functionarissen en leden van de gemeenschap aan deel. Wetenschappers luiden de alarmklok over de escalerende temperatuurstijging van de voorbije 22 maanden.

De rijkste 10% van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor twee derde van de waargenomen opwarming van de aarde sinds 1990, blijkt uit een studie in Nature Climate Change.

De rijkste 10% van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor twee derde van de waargenomen opwarming van de aarde sinds 1990, blijkt uit een studie in Nature Climate Change.

Belgische kinderen die geboren zijn in 2020, zullen in de loop van hun leven 6 keer meer extreme hittegolven meemaken dan hun landgenoten uit het geboortejaar 1960. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de VUB. Wereldwijd zijn vooral de 20 procent armste kinderen het kwetsbaarst. Meer klimaatambitie kan de tol van die opwarming voor de jongere generaties wel milderen.

Springtails illustrate in new research how global warning and antibiotic resistance creates synergistic effects: warming increases pesticide toxicity, triggering antibiotic resistance which spreads through horizontal gene transfer and predation.

2023 set a number of alarming new records. The global mean temperature also rose to nearly 1.5 degrees Celsius above the preindustrial level, another record.A team led by the Alfred Wegener Institute puts forward a possible explanation for the rise in global mean temperature: our planet has become less reflective because certain types of clouds have declined. The work is published in the journal Science.

We investigate the probabilities of triggering climate tipping points under five Shared Socioeconomic Pathways (SSPs) and how they are altered by including the additional carbon emissions that could arise from tipping points within the Earth's carbon cycle. The crossing of a climate tipping point at a threshold level of global mean surface temperature (threshold temperature) would commit the affected subsystem of the Earth to abrupt and largely irreversible changes with negative impacts on human well-being. However, it remains unclear which tipping points would be triggered under the different SSPs due to uncertainties in the climate sensitivity to anthropogenic greenhouse gas emissions, the threshold temperatures and timescales of climate tipping points, and the response of tipping points within the Earth's carbon cycle to global warming. We include those uncertainties in our analysis to derive probabilities of triggering for 16 previously identified climate tipping points within the Earth system.

Het internationaal afgesproken klimaatdoel van maximaal 2° C opwarming is "dood". Dat zegt de gerenommeerde klimaatwetenschapper James Hansen. Volgens hem is de snelheid waarmee de Aarde opwarmt zwaar onderschat en dreigen we versneld af te stevenen op extreme weerfenomenen en klimaatrampen.

Tipping elements within the Earth system are increasingly well understood. Scientists have identified more than 25 parts of the Earth’s climate system that are likely to have “tipping points” – thresholds where a small additional change in global warming will cause them to irreversibly shift into a new state. The “tipping” of these systems – which include the Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), the Amazon rainforest and the Greenland ice sheet – would have profound consequences for both the biosphere and people. More recent research suggests that triggering one tipping element could cause subsequent changes in other tipping elements, potentially leading to a “tipping cascade”. For example, a collapsed AMOC could lead to dieback of the Amazon rainforest and hasten the melt of the Greenland ice sheet.

De economische impact van de opwarming van de aarde kan veel erger uitdraaien dan eerder werd gedacht. Volgens Australische onderzoekers is een welvaartsvermindering van 40% niet ondenkbaar.

Morgan Stanley, JPMorgan and an international banking group have quietly concluded that climate change will likely exceed the Paris Agreement’s 2 degree goal.Top Wall Street institutions are preparing for a severe future of global warming that blows past the temperature limits agreed to by more than 190 nations a decade ago, industry documents show.

Vorig jaar steeg de gemiddelde temperatuur voor het eerst boven 1,5 graad Celsius vergeleken met het pre-industriële niveau. Wat betekent dat wereldwijd voor de landbouw en voor ons voedsel?

Dozens of companies and academic groups are pitching the same theory: that sinking rocks, nutrients, crop waste or seaweed in the ocean could lock away climate-warming carbon dioxide for centuries or more. Nearly 50 field trials have taken place in the past four years, with startups raising hundreds of millions in early funds. But the field remains rife with debate over the consequences for the oceans if the strategies are deployed at large scale, and over the exact benefits for the climate. Critics say the efforts are moving too quickly and with too few guardrails.

Gifstoffen uit schimmels op voedingsproducten als granen, maïs of rijst dreigen een groter gezondheidsprobleem te worden in Europa. Naarmate het continent opwarmt en vochtiger wordt door de klimaatverandering, zullen die zich beter kunnen verspreiden. We houden daar beter nu al rekening mee, waarschuwt het Europees Milieuagentschap.

Global temperature leaped more than 0.4°C (0.7°F) during the past two years, the 12-month average peaking in August 2024 at +1.6°C relative to the temperature at the beginning of last century (the 1880-1920 average). This temperature jump was spurred by one of the periodic tropical El Niño warming events, but many Earth scientists were baffled by the magnitude of the global warming, which was twice as large as expected for the weak 2023-2024 El Niño.

The world is warming despite natural fluctuations from the El Niño cycle.

The Antarctic Circumpolar Current (ACC) is the world's strongest ocean current and plays a disproportionate role in the climate system due to its role as a conduit for major ocean basins. This current system is linked to the ocean's vertical overturning circulation, and is thus pivotal to the uptake of heat and CO2 in the ocean. The strength of the ACC has varied substantially across warm and cold climates in Earth's past, but the exact dynamical drivers of this change remain elusive. This is in part because ocean models have historically been unable to adequately resolve the small-scale processes that control current strength. Here, we assess a global ocean model simulation which resolves such processes to diagnose the impact of changing thermal, haline and wind conditions on the strength of the ACC. Our results show that, by 2050, the strength of the ACC declines by ∼20% for a high-emissions scenario. This decline is driven by meltwater from ice shelves around Antarctica, which is exported to lower latit

Zeeschildpadden keren elk jaar vroeger terug naar hun nestplaatsen om de stijgende temperatuur te compenseren.