Opvolging

Kom mee op straat om aan de beleidsmakers te tonen dat we met velen zijn die verandering willen. Laat ons luid en duidelijk maken dat we weigeren werkloos toe te kijken terwijl oplossingen voor het klimaat worden afgeremd of zelfs opgegeven. Laat van je horen!

De mogelijkheden om veilig en op een praktische manier CO2 onder de grond op te slaan in de strijd tegen de klimaatverandering zijn bijna 10 keer kleiner dan eerder aangenomen. Dat blijkt uit een studie in Nature, die in kaart bracht welke plekken echt geschikt zouden zijn rekening houdend met de bevolkingsdichtheid. "Het is een schaars middel, waar we verstandig moeten mee omspringen", zeggen de onderzoekers. VRT NWS sprak met een van de co-auteurs van de studie, klimaatwetenschapper Joeri Rogelj.

Het Belgisch deel van de Noordzee is bijna 3500 km² groot en herbergt 2100 soorten planten en dieren. Toch gaat het er niet goed met de biodiversiteit: monitoring toont dat ze achteruitgaat. Daar komt bij dat de Noordzee een toplocatie is voor offshore windenergie. ‘Het goede nieuws is dat we die windparken natuurinclusief kunnen bouwen’, onderstreept Sarah Vanden Eede, Ocean Policy Officer bij WWF.

Tijdens de mariene hittegolven van 2023 heeft de wereldoceaan zo'n 10 procent minder CO2 opgenomen - bijna een miljard ton - dan normaal gezien te verwachten was, bijna de helft van de jaarlijkse uitstoot van de hele Europese Unie. Het is geen goed nieuws in tijden van een opwarmende planeet en opwarmend zeewater, maar er is een lichtpuntje: de daling is kleiner dan gevreesd, zo blijkt uit een nieuwe internationale studie waaraan ook het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) meewerkte.

Wat doorgaat voor de 'klimaatactie' van de EU-Commissie is een Trojaans paard volledig ten bate van de privésector. De EU breekt daarmee al haar klimaatbeloften. Ze garandeert maximale winsten voor de privésector met Europees belastinggeld als waarborg, zonder openbare controle en vooral, zonder enige positieve klimaatimpact, volgens een onderzoek van SOMO.

Een groep wetenschappers en onderzoekers in de Verenigde Staten richten een nieuwe website op om zo kostbare informatie te bewaren die verwijderd is door de Trump-regering. De nieuwe, onafhankelijke klimaatwebsite moet niet alleen de data bewaren, maar de informatie begrijpbaar maken voor het grote publiek. De Amerikaanse minister van Energie meldde eerder deze maand nog dat ze de klimaatrapporten en info op de officiële website willen "herbekijken en updaten".

Onze huidige landbouwproductie zou 7,2 miljard extra mensen kunnen voeden. Dat berekenden Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van Minnesota in een studie in voorpublicatie. In totaal produceren we dus genoeg calorieën voor 15 miljard mensen. Toch belandt de helft daarvan niet op ons bord: ze gaat "verloren" aan veevoer en biobrandstoffen.

De door de mens veroorzaakte klimaatverandering maakte de droogte die Zuid-Europa dit voorjaar trof 10 keer waarschijnlijker. Dat besluiten klimaatwetenschappers van het collectief World Weather Attribution. Die droogte leidde tot verwoestende zomerbranden in onder andere Turkije, Griekenland en Cyprus. Als de klimaatverandering zich verder doorzet, dreigen zulke megabranden nog veel alledaagser te worden dan ze vandaag al zijn.

Latijns-Amerika heeft er een aaneengeschakeld natuurgebied ter grootte van vier keer Nederland bij. Monte Carmelo ligt verspreid over Bolivia, Brazilië en Paraguay en telt 12 miljoen hectare aan waardevol ecosysteem. De oprichting kwam er na nauwe samenwerking tussen natuurorganisaties en lokale gemeenschappen.

In een opwarmende wereld zal extreem hevig onweer frequenter voorkomen. Vooral de Alpen worden een hotspot voor de zogeheten ‘supercel’. Dat wordt glashelder aangetoond in nieuwe simulaties van de Universiteit van Bern en ETH Zürich.

Waterzuiveringsinstallaties zijn niet aangepast om bepaalde farmaceutische residuen af te breken. Wij consumenten kunnen ons steentje bijdragen door vervallen geneesmiddelen niet in de vuilnisbak te kieperen, maar naar de apotheek te brengen.

Regeringen en werkgevers moeten dringend maatregelen treffen om de gezondheid van werknemers te beschermen nu die steeds vaker met extreme hitte te maken krijgen. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties op basis van een nieuw rapport in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het vorige grote rapport met richtlijnen dateert van 1969 en er is dringend een update nodig nu de klimaatopwarming een steeds grotere impact heeft, zeggen ze.

Dankzij de toenemende hitte zit de verkoop van koelsystemen zoals airco en warmtepompen in de lift. Maar de toegang is ongelijk en op de lange termijn kunnen airco’s onze steden nog warmer maken. Om de hitte succesvol te bekampen is een andere aanpak vereist.

Er is dit jaar al 407.000 hectare Europese natuur afgebrand door natuurbranden. Dat is bijna dubbel zoveel als gemiddeld in deze periode van het jaar. Die branden veroorzaakten evenveel CO2 als de jaarlijkse uitstoot van Estland.

De voorbije nacht, om half 3 Belgische tijd, werd in Frans-Guyana een nieuwe Europese weersatelliet gelanceerd. De nieuwe satelliet MetOp-SG A1 zal elke dag opnieuw de hele wereld in kaart brengen. Dat moet een hele waaier aan belangrijke informatie opleveren die belangrijk is voor weersvoorspellingen, stormwaarschuwingen en klimaatonderzoek. Zo zal de nieuwe satelliet Europa wat minder afhankelijk maken van de VS voor wetenschappelijk onderzoek.

Micro- en nanoplastics duiken overal op, van aan de Noordpool tot in het menselijk lichaam. Wat al die piepkleine plasticdeeltjes met ons lichaam doen, is nog niet duidelijk, maar ze verhogen wellicht de kans op een resem aandoeningen. Wij vroegen 2 experten om hun tips om je blootstelling aan microplastics te beperken.

De regering-Trump gaat Amerikaanse klimaatrapporten uit het verleden herbekijken en "updaten". Dat heeft de minister van Energie, Chris Wright, gezegd in een gesprek met de Amerikaanse zender CNN. Wright, die uit de sector van fossiele brandstoffen komt, krijgt veel kritiek uit de wetenschappelijke wereld. Klimaatwetenschapper Michael Mann vergelijkt de praktijken in The Guardian zelfs met die van Jozef Stalin,

Spanje zet kuddes geiten in om het gras en de struiken aan de rand van het bos op te eten. Het is een vorm van brandpreventie, want zo kunnen die grassen of struiken minder snel vuur vatten of het vuur verspreiden. Het project is een "succes" en een "blijvertje", klinkt het. Het maakt deel uit van een groter project dat gefinancierd wordt door de Europese Unie.

Terwijl natuurrampen toenemen in aantal en omvang, kiezen media en politiek ervoor om weg te kijken.

Nadat een recente hittegolf Europa van Portugal tot Turkije teisterde komt er in augustus een tweede meer intense golf aan die zich volgens voorspellingen zal uitstrekken tot heel Frankrijk, de Benelux en ook Noordelijk Europa treft. De onwil om deze klimaatcrisis ernstig te nemen dreigt onomkeerbare gevolgen te hebben.

Vandaag begint in Genève een 10-daagse VN-top over het aanpakken van plasticvervuiling. De top, waaraan ongeveer 180 landen deelnemen, wordt wel eens die van de laatste kans genoemd na de mislukte onderhandelingen in Zuid-Korea, vorige herfst. Ook deze top kondigt zich als moeilijk aan. Nochtans, zeggen experts, is plasticvervuiling verantwoordelijk voor ruim 1.300 miljard euro aan economische verliezen elk jaar.

De regering-Trump wil 2 belangrijke CO2-meetstations in de ruimte uitzetten. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft alvast de opdracht gekregen om zich daarop voor te bereiden. Dat meldt de Amerikaanse publieke omroep NPR. Daardoor dreigt de wereld een minder goed zicht te krijgen op de uitstoot van CO2. Ook populaire weerapps zoals Buienradar zouden er gevolgen van ondervinden.

In het Groot Barrièrerif (Great Barrier Reef) in Australië was er het afgelopen jaar een grote afname van de 'coral cover', het percentage van het rifoppervlak dat bedekt is met levende harde koralen. Het gaat om de grootste daling sinds het begin van de metingen, aldus de onderzoekers van het Australian Institute of Marine Sciences (AIMS). Volgens de onderzoekers is de klimaatcrisis de voornaamste oorzaak.

Britse onderzoekers hebben een verband gevonden tussen langdurige blootstelling aan luchtvervuiling en een verhoogd risico op dementie. Het onderzoek versterkt de groeiende aanname dat luchtvervuiling niet alleen schadelijk is voor de luchtwegen, maar ook negatieve effecten heeft op het brein.

Hoewel er meer dan 6000 rivieren door het Nepalese landschap kronkelen, is het steeds moeilijker voor de Nepalezen om toegang te krijgen tot water. Er is steeds minder water, er is de klimaatverandering en de systemen om water te beheren zijn ook nog eens complex. Water was lange tijd een gedeeld en publiek goed in Nepal, maar die solidariteit maakt geleidelijk aan plaats voor conflict.

Het Internationaal Gerechtshof heeft een revolutionaire uitspraak gedaan: landen kunnen juridisch vervolgd worden voor het niet halen van hun klimaatdoelen. Dit betekent dat de grootste historische vervuilers nu het risico lopen op forse schadeclaims, en dat er een nieuwe, keiharde stok achter de deur is voor klimaatactie.

In enkele weken tijd heeft zowat de helft van de inwoners van het eilandstaatje Tuvalu in de Stille Oceaan zich aangemeld om een visum te krijgen voor Australië. Ze maken gebruik van een speciaal visumprogramma dat is ingesteld omdat het eiland ernstig bedreigd wordt door de klimaatverandering, met een stijgende zeespiegel en grotere kans op extreem stormweer. Het gaat om het eerste structurele programma voor klimaatvluchtelingen in zijn soort.

Stel je voor dat we zouden nadenken over een zomer die ons dichter bij huis kan brengen, in plaats van verder weg, schrijft MO*columnist Jan Mertens. 'Het weg willen, van hier naar daar, versnelt alleen maar het proces dat ervoor zorgt dat er minder hier en daar overblijft.'

In een zomerreeks met vier bijzondere denkers mocht De Denker der Nederlanden natuurlijk niet ontbreken. Restaurant Samenloop dekte de tafel, en David Van Reybrouck vulde de borden, de glazen en de uren met zijn driegangenmenu van wereld en aarde, de mens en al het levende, macht en tegenkracht.

Vandaag bespreekt de Vlaamse regering het Vlaams Klimaatplan, inclusief het Sociaal Klimaatfonds. Dat fonds moet de factuur van de komende koolstoftaks voor woningen en transport verlichten. Niemand weet hoe groot die factuur zal zijn. De discussie over wie er op welke manier van tegenmaatregelen kan genieten loopt nog. Onzekerheid lijkt troef bij alle EU-lidstaten, maar België maakt het wel erg bont.