Veille 2.1

De staatssteun die België geeft aan fossiele brandstoffen is "economisch inefficiënt", verlengt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, helpt niet om de energiearmoede aan te pakken en brengt de Belgische klimaatdoelstellingen niet dichterbij. Dat zegt de Europese Commissie. Die raadt België aan om te snoeien in die staatssteun.

De wereld dreigt veel meer gletsjers te verliezen door de klimaatopwarming dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat de gevolgen van die opwarming op een langere termijn bekijkt. Dat zal onder andere gevolgen hebben voor de drinkwatervoorziening en de stijging van de zeespiegel. Maar met gericht klimaatbeleid kan het verlies nog ingeperkt worden, benadrukken de wetenschappers.

Deze eeuw ging er nog nooit zo veel bos verloren als vorig jaar. Bosbranden die aangevuurd worden door de toegenomen droogte en hitte, zijn daar de belangrijkste oorzaak van. Dat is nieuw, want tot vorig jaar was de landbouw de belangrijkste oorzaak van wereldwijde ontbossing. "We staan voor een keerpunt", zegt professor Bosecologie Bart Muys.

Vlaanderen heeft sinds kort zijn eerste klimaatarts. Jules Vertriest zal zich buigen over de gezondheidsproblemen die de klimaatverandering met zich meebrengt, zoals beroerten, pollenallergieën en tropische ziekten. Maar de klimaatarts pleit ook voor meer groen, schaduw en water in het straatbeeld.

IJs- en gletsjerexperten luiden de alarmbel omdat een belangrijke Amerikaanse databank met gegevens over het Noordpoolijs op een laag pitje wordt gezet. De overheidsdienst die daarvoor verantwoordelijk is, ziet door de besparingen van de regering-Trump geen andere mogelijkheid. "Een belangrijk verlies", zo oordelen Belgische glaciologen.

Belgische kinderen die geboren zijn in 2020, zullen in de loop van hun leven 6 keer meer extreme hittegolven meemaken dan hun landgenoten uit het geboortejaar 1960. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de VUB. Wereldwijd zijn vooral de 20 procent armste kinderen het kwetsbaarst. Meer klimaatambitie kan de tol van die opwarming voor de jongere generaties wel milderen.

In Nederland is opschudding ontstaan nu blijkt dat een fabriek in de stad Helmond minstens 15 jaar lang de giftige chemische stof PFOA in het riool loosde. Dat is een type van de forever chemical PFAS. De gemeente Helmond eist nu een schadevergoeding van minstens 10 miljoen euro en hoopt dat er zo snel mogelijk een bloedonderzoek kan worden georganiseerd voor de omwonenden.

België zal ook op 12 mei geen nationaal klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Nochtans loopt dan het uitstel af dat ons land had verkregen van de Commissie. Federaal minister van Klimaat Jean-Luc Crucke (Les Engagés) maakt zich sterk dat er deze zomer wel een klimaatplan zal zijn.

Hoe welvarender een land, hoe meer het klimaat voor maatschappelijke verdeeldheid zorgt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. In rijke landen is de traditionele kloof tussen links en rechts rond het thema het grootst. Dat geldt trouwens niet alleen als je landen met elkaar vergelijkt. De kloof blijkt ook te groeien als een land in de loop der jaren rijker wordt.

Sinds het aantreden van Donald Trump is al een tiende van het personeel van het Amerikaanse Oceanografisch en Klimatologisch Agentschap NOAA ontslagen of vrijwillig opgestapt. Nog eens 1.000 nieuwe ontslagen dreigen. Dat is een klap voor de klimaatwetenschap, want wereldwijd hangen onderzoekers af van de gegevens die het agentschap verzamelt. VRT NWS sprak met meteoroloog Tom Di Liberto, een van de ontslagen onderzoekers.

Vandaag zet de Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie de eerste grote stap in haar rechtzaak tegen ING. Milieudefensie dagvaardt de grootbank omdat die projecten en sectoren zou blijven financieren die de klimaatcrisis verergeren.

Als België zijn deel wil doen om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken, dan zal er elk jaar 11 tot 25 miljard euro méér geïnvesteerd moeten worden dan nu het geval is. Dat geld hoeft niet alleen van de overheid te komen, maar kan ook uit privaat kapitaal komen. De keuzes die de overheid maakt, zullen wel bepalen hoe hoog de kosten worden.

Gifstoffen uit schimmels op voedingsproducten als granen, maïs of rijst dreigen een groter gezondheidsprobleem te worden in Europa. Naarmate het continent opwarmt en vochtiger wordt door de klimaatverandering, zullen die zich beter kunnen verspreiden. We houden daar beter nu al rekening mee, waarschuwt het Europees Milieuagentschap.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

De Europese autobouwers zullen in 2026 nog geen boetes moeten betalen als hun wagens de klimaatdoelen van dit jaar nog niet halen. Dat heeft Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, vandaag aangekondigd. De Commissie wil de sputterende auto-industrie zo meer ademruimte geven.

Enkele honderden klimaatactivisten van Code Rood hebben vandaag de toegang tot voedingsbedrijf Cargill geblokkeerd in de haven van Gent. Ze voerden actie tegen de agro-industrie. Cargill is een grote producent van voedsel- en landbouwproducten, onder andere uit Brazilië. De politie arresteerde een 100-tal activisten. De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg was ter plaatse om de boodschap van Code Rood kracht bij te zetten.

Het Franse parket heeft een klacht van drie ngo's en acht individuen, onder wie een Belg, tegen de Franse oliegigant TotalEnergies geseponeerd. Dat heeft het Franse persagentschap AFP vernomen en de Belgische klager bevestigt het nieuws.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

Nooit eerder werden er wereldwijd zulke hoge temperaturen gemeten in januari als in januari 2025. Daarmee sneuvelt het nog maar 1 jaar oude record van januari 2024. De grens van 1,5 graden opwarming werd nu al voor de 18e keer tijdens de voorbije 19 maanden overschreden.

De Europese Commissie vraagt België meer te doen om de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te verbeteren. Ons land zit helemaal niet op koers om de Europese doelstellingen te halen, zo blijkt uit een evaluatie van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water in de lidstaten.

De regering-De Wever staat voor de aartsmoeilijke opdracht om de uitstoot van broeikasgassen te doen dalen, de energiemix duurzamer te maken én tegelijk de energievoorziening te garanderen. De nieuwe regering zet daarvoor volop in op kernenergie, maar ook op warmtepompen. Tegelijk mag de factuur voor de gezinnen en de industrie niet stijgen. Het blijft echter wachten op een echte taxshift die elektriciteit goedkoper maakt.

In België dreigen woningen door klimaatrampen nog niet onverzekerbaar te worden, zoals dat in de Verenigde Staten wel al het geval is. Maar de klimaatverandering stelt verzekeringsmaatschappijen wel voor andere uitdagingen. Zo is nog steeds niet duidelijk wie de factuur van een volgende waterramp zou moeten dragen, en in hoeverre de overheid daarbij tussenbeide zou komen, klagen de verzekeringsmaatschappijen aan.

De volgende 20 jaar zal het aantal natuurbranden ook in België stijgen, maar ons land is niet klaar voor die uitdaging. Daarvoor waarschuwt het Belgische Klimaatrisicocentrum CERAC. Er zijn dringend investeringen nodig in brandbestrijding, waarschuwingssystemen en wetenschappelijk onderzoek.

De klimaatverstoring heeft het voorbije jaar 41 extra hittedagen veroorzaakt. Die extra opwarming was de motor voor een reeks hitte- en droogtegolven, tropische stormen en overstromingen die minstens duizenden doden veroorzaakten. "We zijn niet goed voorbereid op een leven met deze opwarming", waarschuwt een internationaal team van klimaatwetenschappers.

De Europese ontbossingswet wordt een jaar uitgesteld. Dat staat vast nu ook het Parlement en de lidstaten daarover een akkoord hebben gesloten. Een belangrijke versoepeling van de wet waar de Europese Volkspartij voor gestreden heeft, haalt het evenwel niet. Er komt voorlopig geen uitzonderingslijst voor landen die niet aan de ontbossingswet hoeven te voldoen.

Binnenkort zal er op meer plekken in Europa gejaagd mogen worden op de wolf. Vandaag is immers een voorstel van de Europese Unie goedgekeurd om de beschermingsstatus van de wolf af te zwakken van "strikt beschermd" naar "beschermd". Er moeten nog enkele stappen gezet worden, maar wellicht zullen lidstaten in de toekomst gemakkelijker de jacht kunnen openen op gezonde wolvenpopulaties. Wolven-experten en WWF reageren bezorgd: "Dit is een politieke beslissing, geen wetenschappelijke."

Wat staat er nu precies in het akkoord dat onverhoopt uit de bus is gekomen op de VN-klimaatconferentie in Bakoe? Het werd erg verdeeld onthaald. Er is dan wel een nieuw bedrag van 300 miljard dollar afgeklopt dat het Westen zal moeten betalen aan de ontwikkelingslanden om hun klimaatkosten te dekken. Maar er vallen heel wat kanttekeningen bij te maken. 5 vragen en antwoorden.

De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen stijgt nog altijd, maar daaraan komt binnenkort wellicht een einde. Dat zegt de energiedenktank Ember. De helft van alle economieën verbruikt nu al minder fossiele brandstoffen dan 5 jaar geleden, en ook China lijkt op de goede weg. Toch is het belangrijk dat de wereld op de COP in Bakoe vasthoudt aan de uitstap uit fossiele brandstoffen als hij de klimaatverstoring wil afremmen, zegt Ember.

De staatssteun die België geeft aan fossiele brandstoffen is "economisch inefficiënt", verlengt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, helpt niet om de energiearmoede aan te pakken en brengt de Belgische klimaatdoelstellingen niet dichterbij. Dat zegt de Europese Commissie. Die raadt België aan om te snoeien in die staatssteun.

De wereld dreigt veel meer gletsjers te verliezen door de klimaatopwarming dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat de gevolgen van die opwarming op een langere termijn bekijkt. Dat zal onder andere gevolgen hebben voor de drinkwatervoorziening en de stijging van de zeespiegel. Maar met gericht klimaatbeleid kan het verlies nog ingeperkt worden, benadrukken de wetenschappers.

Deze eeuw ging er nog nooit zo veel bos verloren als vorig jaar. Bosbranden die aangevuurd worden door de toegenomen droogte en hitte, zijn daar de belangrijkste oorzaak van. Dat is nieuw, want tot vorig jaar was de landbouw de belangrijkste oorzaak van wereldwijde ontbossing. "We staan voor een keerpunt", zegt professor Bosecologie Bart Muys.

Vlaanderen heeft sinds kort zijn eerste klimaatarts. Jules Vertriest zal zich buigen over de gezondheidsproblemen die de klimaatverandering met zich meebrengt, zoals beroerten, pollenallergieën en tropische ziekten. Maar de klimaatarts pleit ook voor meer groen, schaduw en water in het straatbeeld.

IJs- en gletsjerexperten luiden de alarmbel omdat een belangrijke Amerikaanse databank met gegevens over het Noordpoolijs op een laag pitje wordt gezet. De overheidsdienst die daarvoor verantwoordelijk is, ziet door de besparingen van de regering-Trump geen andere mogelijkheid. "Een belangrijk verlies", zo oordelen Belgische glaciologen.

Belgische kinderen die geboren zijn in 2020, zullen in de loop van hun leven 6 keer meer extreme hittegolven meemaken dan hun landgenoten uit het geboortejaar 1960. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de VUB. Wereldwijd zijn vooral de 20 procent armste kinderen het kwetsbaarst. Meer klimaatambitie kan de tol van die opwarming voor de jongere generaties wel milderen.

In Nederland is opschudding ontstaan nu blijkt dat een fabriek in de stad Helmond minstens 15 jaar lang de giftige chemische stof PFOA in het riool loosde. Dat is een type van de forever chemical PFAS. De gemeente Helmond eist nu een schadevergoeding van minstens 10 miljoen euro en hoopt dat er zo snel mogelijk een bloedonderzoek kan worden georganiseerd voor de omwonenden.

België zal ook op 12 mei geen nationaal klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Nochtans loopt dan het uitstel af dat ons land had verkregen van de Commissie. Federaal minister van Klimaat Jean-Luc Crucke (Les Engagés) maakt zich sterk dat er deze zomer wel een klimaatplan zal zijn.

Hoe welvarender een land, hoe meer het klimaat voor maatschappelijke verdeeldheid zorgt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. In rijke landen is de traditionele kloof tussen links en rechts rond het thema het grootst. Dat geldt trouwens niet alleen als je landen met elkaar vergelijkt. De kloof blijkt ook te groeien als een land in de loop der jaren rijker wordt.

Sinds het aantreden van Donald Trump is al een tiende van het personeel van het Amerikaanse Oceanografisch en Klimatologisch Agentschap NOAA ontslagen of vrijwillig opgestapt. Nog eens 1.000 nieuwe ontslagen dreigen. Dat is een klap voor de klimaatwetenschap, want wereldwijd hangen onderzoekers af van de gegevens die het agentschap verzamelt. VRT NWS sprak met meteoroloog Tom Di Liberto, een van de ontslagen onderzoekers.

Vandaag zet de Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie de eerste grote stap in haar rechtzaak tegen ING. Milieudefensie dagvaardt de grootbank omdat die projecten en sectoren zou blijven financieren die de klimaatcrisis verergeren.

Als België zijn deel wil doen om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken, dan zal er elk jaar 11 tot 25 miljard euro méér geïnvesteerd moeten worden dan nu het geval is. Dat geld hoeft niet alleen van de overheid te komen, maar kan ook uit privaat kapitaal komen. De keuzes die de overheid maakt, zullen wel bepalen hoe hoog de kosten worden.

Gifstoffen uit schimmels op voedingsproducten als granen, maïs of rijst dreigen een groter gezondheidsprobleem te worden in Europa. Naarmate het continent opwarmt en vochtiger wordt door de klimaatverandering, zullen die zich beter kunnen verspreiden. We houden daar beter nu al rekening mee, waarschuwt het Europees Milieuagentschap.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.