La veille

Door geen pad naar reductiedoelen te creëren lieten de VN-klimaatconferenties vrij spel aan de neoliberale vrije markt. Geïndustrialiseerde landen konden zo hun verantwoordelijkheid verder voor zich uitschuiven, meent expert internationale betrekkingen Frank Gerits van de Universiteit Utrecht. ‘Het is tijd dat we de oplossingen voor de klimaatopwarming niet gaan zoeken bij dezelfde actoren die deze crisis veroorzaakt hebben.’

Om de opwarming van de aarde af te remmen zullen we actief CO2 uit de atmosfeer moeten halen, naast de inspanningen die we al leveren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Een nieuwe studie onder leiding van de Universiteit van Cambridge toont dat de combinatie van goedkope, op natuur gebaseerde oplossingen en duurdere technologie de beste kansen biedt.

Ahead of the United Nations climate talks in Brazil, advocacy groups are pushing for companies and governments to set meaningful emissions targets to lower emissions from livestock.

Wat hadden de wereldleiders weer beloofd in 2015 in de Franse hoofdstad? Ze zouden de opwarming van de aarde veroorzaakt door onze uitstoot van broeikasgassen beperken. Tot twee graden en liefst tot anderhalve graad. Daarvoor moesten ze doortastende én rechtvaardige maatregelen nemen. Ze hebben dat niet gedaan. Dat zien we op onze tv-schermen. De bosbranden, overstromingen en hittegolven worden talrijker en heviger. Met veel menselijke slachtoffers en schade voor alle leven op de planeet.

Unless global heating is reduced to 1.2C ‘as fast as possible’, warm water coral reefs will not remain ‘at any meaningful scale’, a report by 160 scientists from 23 countries warns

The Production Gap Report finds that 10 years after the Paris Agreement, governments plan to produce more than double the volume of fossil fuels in 2030 than would be consistent with limiting global warming to 1.5°C, steering the world further from the Paris goals than the last such assessment in 2023.

De Belgische industrie kan minstens 90 procent van zijn CO2-uitstoot terugdringen tegen 2050. Dat kan bovendien met technologieën die nu al bestaan, of ten laatste tegen 2040 uitgerold kunnen worden, zoals industriële warmtepompen en CO2-opslag. Maar dan moet elektriciteit wel goedkoper worden voor grootverbruikers, en moet er dringend meer werk gemaakt worden van groenestroomcapaciteit. De volgende 5 jaar worden cruciaal.

De voorbije hittezomer heeft naar schatting minstens 24.400 Europese hittedoden veroorzaakt. 16.500 van die doden, of 7 op de 10, zouden niet gevallen zijn zonder de klimaatopwarming. Dat berekende een team van 11 klimaatwetenschappers. Ze waarschuwen dat veel van die hittedoden niet in de statistieken belanden. Vooral ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zijn kwetsbaar.

Zoals we nu leven, consumeren en uitstoten, zal de aarde bijna 40% van haar gletsjerijs verliezen. ‘We kunnen dat niet meer stoppen, maar kunnen wel nog erger voorkomen’, zegt onderzoek in Science.

Naarmate het klimaat opwarmt, nemen ook extreme weersomstandigheden wereldwijd toe. Maar die kunnen sterk variëren van land tot land, blijkt uit onderzoek door het KMI.

Tijdens de mariene hittegolven van 2023 heeft de wereldoceaan zo'n 10 procent minder CO2 opgenomen - bijna een miljard ton - dan normaal gezien te verwachten was, bijna de helft van de jaarlijkse uitstoot van de hele Europese Unie. Het is geen goed nieuws in tijden van een opwarmende planeet en opwarmend zeewater, maar er is een lichtpuntje: de daling is kleiner dan gevreesd, zo blijkt uit een nieuwe internationale studie waaraan ook het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) meewerkte.

Several, more recent global warming projections in the coupled model intercomparison project 6 contain extensions beyond year 2100–2300/2500. The Atlantic meridional overturning circulation (AMOC) in these projections shows transitions to extremely weak overturning below the surface mixed layer (<6 Sv; 1 Sv = 106 m3 s−1) in all models forced by a high-emission (SSP585) scenario and sometimes also forced by an intermediate- (SSP245) and low-emission (SSP126) scenario. These extremely weak overturning states are characterised by a shallow maximum overturning at depths less than 200 m and a shutdown of the circulation associated with North Atlantic deep water formation. Northward Atlantic heat transport at 26°N decreases to 20%–40% of the current observed value. Heat release to the atmosphere north of 45°N weakens to less than 20% of its present-day value and in some models completely vanishes, leading to strong cooling in the subpolar North Atlantic and Northwest Europe. In all cases, these transitions to a

In een opwarmende wereld zal extreem hevig onweer frequenter voorkomen. Vooral de Alpen worden een hotspot voor de zogeheten ‘supercel’. Dat wordt glashelder aangetoond in nieuwe simulaties van de Universiteit van Bern en ETH Zürich.

The world will warm more than expected due to future changes in ozone, which protects the Earth from harmful sun rays but also traps heat as it is a greenhouse gas. While banning ozone-destroying gases such as CFCs has helped the ozone layer to recover, when combined with increased air pollution the impact of ozone could warm the planet 40% more than originally thought.

Regeringen en werkgevers moeten dringend maatregelen treffen om de gezondheid van werknemers te beschermen nu die steeds vaker met extreme hitte te maken krijgen. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties op basis van een nieuw rapport in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het vorige grote rapport met richtlijnen dateert van 1969 en er is dringend een update nodig nu de klimaatopwarming een steeds grotere impact heeft, zeggen ze.