Veille 2.1

OA - Liste OA - Liste

Sélection du moment:

De Europese doelstellingen voor groene waterstof voor 2030 zijn té ambitieus, zowel wat betreft de voorziene productie als wat betreft de vraag ernaar. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een nieuw rapport. De EU moet alles best herbekijken en een soort van reality check uitvoeren, zegt de Rekenkamer. Die denkoefening is onder meer belangrijk voor de toekomst van belangrijke industriële sectoren, zoals staal, chemie en kunstmest.
Consumenten moeten eraan wennen dat niet alle groenten het hele jaar beschikbaar zijn. Dat zegt topvrouw Nicole Freid van de Nederlandse groente- en peulvruchtenverwerker HAK. Door klimaatverandering worden oogsten in de toekomst minder voorspelbaar en gaan weersextremen leiden tot schaarste van bepaalde producten, klinkt het.
Zo'n vijftigduizend jaar geleden begon een uitstervingsgolf die een belangrijk deel van de grote dieren fataal werd. De precieze oorzaak – de mens of een veranderend klimaat – bleef een open discussie. Tot nu.
Uiterlijk vandaag moet België zijn finale energie- en klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar Vlaanderen wil pas praten over een nieuw klimaatplan wanneer de Vlaamse regering gevormd is, en dat kan nog wel even duren. Daardoor mist ons land nog maar eens een Europese klimaatdeadline.
Niet alleen brachten we op zondag 9 juni onze stem uit voor ons eigen land, maar ook kozen we voor het Europees Parlement. En ook hier zien we extreemrechts groeien. Hoewel ze moeite hebben om zichzelf te verenigen, mogen we ze niet onderschatten. "Onder de streep hebben alle uiterst rechtse partijen bij elkaar nog nooit zo veel zetels behaald in het Europees Parlement."
De voorbije maand mei was wereldwijd de warmste meimaand ooit gemeten. De maandrecords blijven zich daarmee opstapelen: we zitten nu aan een reeks van 12 recordmaanden, die gemiddeld 1,63 graden Celsius warmer verliepen dan het pre-industriële gemiddelde. "De planeet wil ons iets vertellen, maar we lijken niet te luisteren", zegt VN-baas António Guterres.
ChatGPT verbruikt 25 keer meer energie dan Google: We gebruiken het voor van alles, maar het is die enorme rekenkracht niet waard
Een stemtest kan een leuke manier zijn om standpunten van partijen te leren kennen. Toch is het belangrijk om er op een kritische manier naar te blijven kijken.
Tot 80% van ons vlees en zuivel zou microplastics bevatten en dankzij pesticiden die we doodleuk op ons voedsel spuiten, eten we dagelijks PFAS. Geen enkel zinnig mens kan dat goedpraten, meent landschapsarchitect Louis de Jaeger. Hoe kan het dan dat we dat toch blijven doen?
Naast het leed dat de bevolking van Palestina ondergaat, leiden ook waterbronnen, bodem, lucht, bomen en planten ernstige schade. Deze schade heeft een naam: ecocide.
Europa is helemaal niet voldoende voorbereid op de extreme hitte, droogte, natuurbranden en overstromingen die in de volgende jaren zullen blijven toenemen. Dat zegt het Europese Milieuagentschap (EEA) in een nieuw rapport.
Textiel wordt op grote schaal vernietigd: zo’n 3,4 miljard T-shirts gaan jaarlijks de vuilbak in. Het merendeel zijn retourzendingen. Dat blijkt uit een nieuw rapport in opdracht van het Europees Milieuagentschap.
“100% plantaardig!”, “CO2-neutraal geproduceerd”, “Gecertificeerd voor duurzaamheid”… Klinkt goed, toch? Maar let op: wat bedrijven op hun verpakkingen en in hun marketinguitingen claimen, is niet altijd wat het lijkt. Greenwashing, oftewel het misleidend presenteren van producten of diensten als duurzaam, is helaas een wijdverspreid probleem.
De gretigheid waarmee sommigen de Green Deal zo snel mogelijk willen afbreken, is beangstigend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. Hardnekkig proberen problemen op te lossen met dezelfde logica die ze veroorzaakt heeft, leidt alleen tot een snellere vernietiging van je eigen bestaansgrond.
In Congo verdringen uiteenlopende spelers zich om de exploitatie van de kobalt- en kopermijnen. Maar voor een heuse industriële omwenteling ontbreken vooralsnog de voorwaarden en de visie.
Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.
Renaat Devreese runt al 25 jaar een biologische geitenboerderij in Klemskerke, een deelgemeente van De Haan. Hoewel hij de kwaadheid van de boeren begrijpt, doet hij niet mee aan het boerenprotest.
Van internetbankieren tot online vergaderen: technologie lijkt ons veel tijd te besparen. Maar vaak vullen we de vrijgekomen tijd gewoon op met nieuwe taken, die vaak het gevolg zijn van die nieuwe technologie. Drie experten schrijven hoe we het beter kunnen aanpakken.
Humanitair chirurg Réginald Moreels schetst de realiteit van het grootste en langst durende conflict ter wereld, dat reeds dertig jaar aansleept, met tienduizenden burgerslachtoffers, terwijl mijnbouwbedrijven ongestoord temidden van een burgeroorlog de coltan voor onze gsm opdelven.
Als dagelijks fervent treingebruiker kan ik mezelf meer dan ervaringsdeskundige noemen wat treinreizen betreft. De trein is maatschappelijk gezien de grootste uitvinding ooit van de industriële revolutie. Er is zoveel meer mogelijk met de treinen als de politieke leiding van dit land dat zou willen. Het is treurig om de huidige achteruitgang te aanschouwen. Dit is een heus afbraakbeleid.
Peruaanse boeren blijken economisch niet beter te worden van ecolabels, ondanks hun nobele intenties. Toch betalen consumenten meestal meer voor producten met een ecolabel. Hoe komt dit?
Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.
Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.
Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.
De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?
Rivierdelta’s wereldwijd staan onder druk, en lang niet alleen door de klimaatverandering, blijkt uit een studie van 49 grote riviermondingen over de hele wereld. In veel gevallen vormen bevolkingsgroei en slecht milieubeheer een nog grotere bedreiging.
Er worden gevangenen geruild en er komen vier dagen lang geen (lucht)aanvallen. Dat is het resultaat van de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Het toont aan dat de druk van de internationale solidariteitsbeweging effect heeft en dat ze door moet gaan tot een langdurig staakt-het-vuren realiteit is.
Op 25 oktober sprak VN-Secretaris-Generaal António Guterres de Veiligheidsraad toe. Hij stelde de terroristische aanval van Hamas op gelijke voet met de terreur van 78 jaar onteigening, verdrijving en bezetting door de staat Israël, wat bij de Israëlische regering niet in goede aarde viel. DeWereldMorgen publiceert zijn toespraak met Nederlandstalige ondertitels zodat je zelf kan oordelen hoe evenwichtig zijn toespraak is.
Hoe weet je of er gevaarlijke chemische stoffen in je regenjas of voedselverpakking zitten? De nieuwe app Scan4Chem kan daarbij helpen.
De Vlaamse Regering wil dat vanaf 2029 geen nieuwe wagens met verbrandingsmotoren meer verkocht worden. De Barometer Elektrisch Autorijden, die Bond Beter Leefmilieu vandaag publiceert, toetst deze doelstelling af aan de hand van vijf cruciale parameters: de betaalbaarheid en het marktaandeel van de elektrische wagens, het aantal en de spreiding van de laadpalen en de uitfasering van fossiele wagens. “Aan de huidige trend is slechts 46% van de nieuwe wagens volledig elektrisch in 2029.”
Rijke landen reduceren geleidelijk hun CO²-uitstoot, maar dat is bij lange na niet genoeg om klimaatrampen te stoppen, zoals de hittegolven, extreme regenval en bosbranden die de planeet deze zomer teisterden. De staat moet drastische maatregelen nemen om onze economieën snel CO²-neutraal te maken.
De zomercampagne ‘Niet meppen, wel appen’ heeft anderhalf miljoen waarnemingen van insecten in Vlaanderen opgeleverd. ‘Een massa insecten, maar toch zien we bij veel soorten een achteruitgang’, concludeert Natuurpunt.
Klimaat: Zowel Lisa Doeland als Wouter Kusters buigt zich over de vraag hoe je moet omgaan met de waarheid over klimaatverandering. Met humoristisch fatalisme? Of een beroep op de ratio?
Jeremy Corbyn blijft een consequent onvermoeibare verdediger van de juiste strijd. Op 6 augustus, 78 jaar na de VS-atoombom op Hiroshima, schreef hij deze opinie in de Islington Tribune, de lokale krant van zijn kiesdistrict in Londen. ‘De wereld stond nooit dichter bij een nucleaire oorlog, de enige manier om dit te vermijden is nucleaire wapens voor eens en altijd verbannen.’
In januari wordt Celeste Saulo de eerste vrouw aan het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie van de VN. Ze verdedigt met vuur het globale belang van meteorologische diensten en ziet een geëngageerde samenleving als de basis van verandering. ‘We hebben een ontwrichtende samenleving nodig.’
Articifiële intelligentie is anno 2023 hip en biedt tal van mogelijkheden. Maar de technologie komt ook met grote risico’s, waarschuwen activisten en AI-onderzoekers. ‘Bedrijven moeten verantwoordelijk kunnen worden gesteld als AI-modellen schade berokkenen.’
Op woensdag 26 juni werd Jim Skea verkozen tot nieuwe voorzitter van het IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van de klimaatcrisis evalueert. Wat is zijn visie? ‘Elke fractie van een graad maakt een verschil. Dat moeten we onthouden.’
Vliegmaatschappijen misleiden hun klanten met claims rond “groen” of “duurzaam” vliegen, zeggen Testaankoop en 21 andere Europese consumentenorganisaties. Ze dienen samen met koepelorganisatie BEUC klacht in tegen 17 maatschappijen bij de Europese Commissie.
Het tentenkamp aan het klein kasteeltje werd opgedoekt, de Paleizenstraat werd ontruimd en plots was het muisstil rond de opvangcrisis. Maar is het opvangprobleem daadwerkelijk opgelost? Verre van.
De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.
De wereld hinkt ver achterop bij de doelstelling om iedereen tegen 2030 toegang te geven tot betaalbare en duurzame stroom. Wereldwijd moeten nog altijd 674 miljoen mensen het zonder stellen, blijkt uit een rapport van verschillende VN-instellingen en het Internationaal Energieagentschap (IEA).
In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief aan hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van professor Rik Pinxten aan zijn zoon Simon.
Welvarende landen zijn al drie jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks 100 miljard dollar te mobiliseren voor arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken. Dat stelt Oxfam vandaag in een rapport.
De kritiek op een eenzijdige focus op individuele verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis is terecht, en tegelijk mogelijk een beetje misleidend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Laten we naar onszelf kijken als burgers, en niet als consumenten. Individuele stappen doen ertoe.’
Wetenschappers en artsen waarschuwen de leden van G7 dat een volgende gezondheidscrisis veel weg zal hebben van de coronacrisis. De leiders van de zeven rijkste industrielanden kwamen de afgelopen dagen samen in Hiroshima.
Naar aanleiding van de theatervoorstelling “Antigone in de Amazone” van Milo Rau, schreven de Landloze Arbeidersbeweging MST en enkele experts en activisten een open brief die de praktijk van greenwashing door het Braziliaanse bedrijf Agropalma aanklaagt.
In de ochtend van 12 mei overhandigden verschillende actiegroepen en organisaties als ludieke actie een taart aan de Europese Commissie om haar “te feliciteren” met de zevende verjaardag van de procedure tegen de Belgische overheid omwille van de slechte luchtkwaliteit. De actievoerders manen de Europese Commissie ook aan om zich voor nieuwe luchtkwaliteitsnormen te baseren op de laatste wetenschappelijke en medische kennis.
‘Vliegschaamte helpt ons duurzamer te reizen, maar enkel daarmee redden we het niet. We moeten niet meer reizen met de trein, maar minder reizen tout court’, schrijven vier onderzoekers van de universiteit van Castilië-La Mancha.
Een veelgehoord argument tegen strengere klimaatregels is dat bedrijven zouden uitwijken naar landen met een laksere wetgeving. Strengere klimaatwetgeving doet bedrijven echter helemaal niet verhuizen naar het buitenland, blijkt uit een studie van het Nederlands Centraal Planbureau. De regels blijken bovendien de winst of productiviteit niet te schaden.
Tien jaar na Rana Plaza is er het boek “Kleerkastvasten” van journaliste en fairfashionexperte Sarah Vandoorne. Het is een wereldwijde zoektocht naar de processen, impact en verduurzaming van de kledingindustrie.
Bart De Wever schreef in zijn boek over woke dat het ‘onze cultuur vernietigt’ of ‘het water waarin we ons bevinden vergiftigt’. Maar als je vraagt wat woke precies is, blijft het antwoord meestal uit, schrijft sociaal-econoom Emmanuel O. Iyamu. Wat betekent woke nu echt?
Kwetsbare landen zoals Malawi hebben vandaag een actieplan nodig om zich te weren tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze kunnen niet wachten tot er over compenserende maatregelen voor hun verliezen wordt onderhandeld op een volgende klimaattop.
De toenemende bevolkingsomvang is niet de voornaamste reden waarom de mensheid de planetaire grenzen overschrijdt. Tot die vaststelling kwamen Beniamo Callegari en Per Espen Stoknes na onderzoek. Wat wél een probleem is, is de luxe-consumptie van koolstof en het uitputten van de biosfeer.
Peut-on concevoir une pensée écologique qui soit aussi une philosophie de la puissance, ne se résumant ni à sa célébration prométhéenne, ni à son déni ascétique ? Si la vie est volonté de puissance, alors il s’agit de chercher à dégager les conditions auxquelles l’accroissement de la puissance peut aussi prendre la forme d’un retour vers la terre. En quête d’une telle philosophie, ce livre chemine en compagnie de Nietzsche. Car il est peut-être encore temps de répondre à ce mystérieux appel de Zarathoustra : « Que le surhumain soit le sens de la terre ! »
Het Vlaams Netwerk tegen Armoede is niet te spreken over de besparingsplannen van de federale regering. Het zijn vooral de meest kwetsbaren die het hardst geraakt zullen worden en nog dieper in de armoede geduwd worden, aldus Heidi Degerickx algemeen coördinator Vlaams Netwerk tegen Armoede.
Pakistaans Brusselaar Sadiq Khan geeft zes maand na de klimaatramp een update over de situatie in zijn geboorteland. In september 2022, een maand na de moordende overstromingen in Pakistan, sprak DeWereldMorgen.be reeds een eerste maal met hem. Pakistan is weg uit het nieuws maar nog niet uit de problemen.
MO*blogger Lieven Bauwens zag in de Amerikaanse staat Wisconsin iets wat een grote impact op hem had. Een landbouwer/ecoloog baat er een boerderij uit zonder dat daarvoor een bos tegen de vlakte moet of zonder dat het ecosysteem verstoord wordt.
Onlangs stelde weerman Frank Deboosere zijn radioluisteraars gerust wat de zogenaamde ‘chemtrails’ betrof, maar hij dacht er toen niet aan om erop te wijzen dat de condensatiesporen of ‘contrails’ ons zouden moeten verontrusten. In de burgerluchtvaart gaat de meeste aandacht naar de uitstoot van CO2 en NOx, maar in de praktijk blijken contrails een veel grotere klimaatimpact te hebben. Ondertussen blijkt dat een aanpassing van de vliegtuigbrandstof dergelijke condensatiesporen sterk kan doen verminderen. Maar toch zijn alle problemen hiermee niet van de baan.
De Vlaamse regering heeft eindelijk knopen doorgehakt in het stikstofdossier. Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Dryade en West-Vlaamse Milieufederatie reageren tevreden dat het akkoord de druk van landbouw op natuur erkent. Positief zijn de extra middelen voor natuurherstel en de afbouw van de varkensstapel. Maar blind optimisme in technologische oplossingen pakt de grondoorzaak van het stikstofprobleem niet aan en blijft een risicovol toekomstpad voor landbouwers.
Europa bouwde vorig jaar voor 19 gigawatt aan windmolenparken bij. Dat is meer dan het jaar ervoor, maar het gaat nog lang niet snel genoeg om de klimaatdoelen van 2030 te halen.
Buitenlandse ervaring bevestigt mijn jarenlange vermoedens: grote media geven selectieve versie van de waarheid. In ons aller nadeel. Begonnen als arbeider bij Sabena (1975-1984) - niet vanuit een of andere ideologische keuze maar vanuit noodzaak. Mijn diploma van de landbouwschool in Vilvoorde bracht me immers niet aan een baan. Later toch ambtenaar Departement Leefmilieu Vlaams Gewest (1984-1995) geworden. Ondertussen een Licentiaat Politieke Wetenschappen gehaald aan de VUB (1989-1993). In 1982 de stap gezet naar de politiek. Keuze was beperkt. Uiterst links bracht schitterende analyses van perversie van overheersende economische systeem maar bood verkrampte dogmatische alternatieven. CVP (CD&V), PVV (VLD), VU uiteraard géén optie. SP ideologisch OK maar principeloze machtsdeelname, corruptieschandalen jaren 1970 en beschamende atlantische slaafsheid (remember Willy Claes) sloten hen uit. Agalev (de partij, niet de beweging) was degelijk alternatief. Een andere manier om aan progressieve politiek te doen.
Noam Chomsky stelt vast dat er zeer kleine breuken komen in het Westerse discours voor de oorlog 'tot de laatste Oekraïner' om Rusland te verzwakken.
Vorig jaar stootte de energiesector wereldwijd 135 miljoen ton van het broeikasgas methaan uit. Dat is bijna evenveel als het record uit 2019. Nochtans zou 3 procent van de omzet die de energiesector vorig jaar draaide, volstaan om 75 procent van die uitstoot terug te dringen, zegt het Internationaal Energieagentschap.
Plasticvervuiling is alomtegenwoordig: in onze huizen en werkplekken, tot in de diepste uithoeken van de planeet. Er sijpelen zelfs microplastics tot in ons bloed. De vervuiling van ons eten en drinken verdient daarom minstens evenveel aandacht als de vervuiling van de oceanen, vinden experts.
Heel wat elementen wijzen er op dat dit conflict de voorbode is van een nieuwe, veel grotere oorlog op het Europese continent. De rechterzijde domineert de discussie en bekleedt een bevoorrechte positie in de media. De verdediging van de oorlog wordt gemaakt in naam van de vrede. Dit kan leiden tot een nucleaire Holocaust. Om het tij te keren is een krachtige democratie nodig.
Wie op zoek is naar een tand of de huid van een jaguar, hoeft niet meteen de meest duistere hoeken van de zwarte markt op te zoeken. Dat leert een snelle Google-zoekopdracht of een bezoekje aan online marktplaatsen. Overheden kijken liever de andere kant, blijkt uit een nieuw rapport.
Mobiliteitsexpert Kris Peeters werpt zijn licht op de recente prijsstijgingen van de trein: “De federale en Vlaamse zuinigheid over openbaar vervoer kost ons veel geld. Hogere prijzen leiden tot minder reizigers, blijkt zowel uit onderzoek over prijselasticiteit als uit de praktijk. Lagere prijzen leiden tot meer reizigers. Zie Luxemburg. Zie Duitsland.”
De Russische invasie in Oekraïne veroorzaakt niet alleen menselijk leed, maar zorgt ook voor de vernietiging van de Oekraïense natuur. Babs Verhoeve van de actiegroep Stop Ecocide NL vindt het hoog tijd dat Rusland vervolgd wordt voor ecocide. ‘De juridische middelen daartoe zijn voorhanden.’
Door de focus op de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis kregen heel wat andere humanitaire rampen nauwelijks aandacht, zegt de ngo Care International. Ze speelden zich allemaal in Afrika af.
Op 10 januari in de vroege ochtend is de Duitse politie begonnen met de ontruiming van Lützerath, een dorpje dat reeds twee jaar bewoond wordt door milieuactivisten. Met hun actie beogen ze de uitbreiding van de naastgelegen bruinkoolmijn tegen te houden. Ondertussen hebben meer dan duizend activisten zich in het dorpje verzameld, waaronder een twintigtal Belgen, met als doel te blijven. Ze hebben zich hierop de afgelopen maanden dan ook goed voorbereid: ze hebben voedsel voor meerdere dagen voorzien, bouwden barricades en hebben zichzelf nu verschanst in gebouwen en zelfgebouwde boomhutten. Daarnaast reizen nog tientallen Belgen de komende week naar daar en is er een solidariteitsactie georganiseerd aan de Duitse ambassade in Brussel.
‘Voor de Vlaamse regering lijkt de klimaatcrisis niet te bestaan’, reageert mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen) op de beslissing van de regering om de drie Vlaamse regionale luchthavens open te houden.
In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."
Er schort wat aan de machtsverhoudingen in de klimaatbeweging, ziet MO*columniste Faïrouz ben Salah. Waarom mogen Europese activisten keer op keer opdraven en komen stemmen uit pakweg Marokko of Algerije zelden aan het woord? ‘Ik mis veel gezichten op het internationale klimaatpodium.’
De wereld is een theater voor de aandachtseconomie geworden, ten koste van het klimaat, stelt oud-hoofdredacteur Gie Goris vast. Politici én klimaatklevers weten: spektakel werkt altijd. ‘En dat wordt beloond door de media, ook al staat de cassante mening los van gevoerd beleid.’
Vier maanden na hun afspraak om het gas- en stroomverbruik flink te drukken, hebben amper twaalf lidstaten al bindende maatregelen genomen. Veel landen doen enkel vrijblijvende inspanningen, en acht lidstaten hebben zelfs nog helemaal niets gedaan.
Dat financiële instellingen mee verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen, klimaatverandering en natuurvernietiging is bekend, schrijft MO*ontwikkelaar Wies Willems. Het is dan ook wraakroepend dat de sector erin slaagt om te ontsnappen aan nieuwe Europese duurzaamheidsregels.
De kernlobby overstelpt de maatschappij met peptalk over de schitterende toekomst die kleine kerncentrales tegemoet gaan. Tegelijk weten ze beter dan wie ook dat kleine kerncentrales nu al te kampen hebben met ernstige problemen, nog voor ze werkelijk bestaan. Eén ervan is het probleem van de bevoorrading met speciale nucleaire brandstof. Het enige land dat dit op dit moment kan doen is Rusland. Waarmee meteen de leugen van kernenergie maakt ons onafhankelijk doorprikt wordt. Met als pikant detail: kleine kernreactoren vergroten de kans op verspreiding van kernwapens.
Rotsige kusten - goed voor meer dan de helft van de kustlijnen in de wereld - eroderen steeds sneller door de zeespiegelstijging. Dat blijkt uit nieuw onderzoek in het wetenschappelijk magazine Nature Communications.
De Colombiaanse journaliste Erika González brengt met de documentaire De Illusie van Overvloed een aangrijpend portret van drie vrouwen op de barricades tegen de onstilbare honger van multinationals in Latijns-Amerika. MO* sprak met haar en twee Braziliaanse activisten uit de film.
Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) heeft na zijn speech op de klimaatconferentie in Sharm-el-Sheikh de woede van de klimaatjongeren op de hals gehaald. “Het is net de klimaatagenda van “minder, minder, minder” die uit de ‘jaren stillekes’ komt”, dient de premier hen in een brief nu van repliek.
De klimaattop COP21 bracht in 2015 het Klimaatakkoord van Parijs voort, waar ambitieuze doelstellingen overeengekomen werden en landen beloofden hun best te doen om de globale opwarming tot 1,5°C te beperken. Toch zijn we 7 jaar en 5 COPs later helemaal nog niet op koers om die doelstelling te halen. We hopen dat COP27 hier verandering in brengt, maar daarvoor zal de manier waarop beslissingen gemaakt worden moeten veranderen.
Op de klimaattop in Egypte staan de wereldleiders voor een opdracht van mythische omvang, zegt de IJslandse auteur Andri Snaer Magnason. Maar de mensheid ontbeert de taal om de enormiteit van de crisis te begrijpen. ‘De klimaatcrisis functioneert als een zwart gat voor onze taal en ons spreken. “Enorm” volstaat niet om de enormiteit van de crisis te verwoorden.’
De aankondiging van klimaatactiviste Greta Thunberg om niet aanwezig te zijn op COP27 is begrijpelijk, maar toch hopen we dat ze haar standpunt nog zal herzien, net zoals ook Brits premier Rishi Sunak dat deed. Klimaatauteurs Felix Dodds en Chris Spence leggen uit waarom dat zo belangrijk is.
Onze planeet is in crisis, dus tijd rekken om de klimaatverandering een halt toe te roepen is niet meer aan de orde, zegt klimaatwetenschapper Andrew King. Hij hoopt dat de wereldleiders doordrongen zijn van deze realiteit als ze zondag aanschuiven aan de COP27-onderhandelingstafel in Egypte.
Plannen voor duurzame energie kunnen niet zomaar voor Afrika als geheel geformuleerd worden, stelt een studie in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Afrikaanse landen hebben onderling sterk verschillende energiebehoeften, en dat vraagt een specifieke benadering per land, zeggen de onderzoekers.
In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek dat verschenen is in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Met de huidige klimaatbeloftes stevenen we af op een opwarming van de planeet met 2,5 graden Celsius. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties in een nieuw rapport, anderhalve week voor de start van de klimaatconferentie in Egypte. Officieel is en blijft het doel om de opwarming te beperken tot "ruim onder 2 graden, en te streven naar een opwarming van maximaal 1,5 graad", zoals het klimaatakkoord van Parijs voorschrijft.
Zeker 30.000 mensen uit ons hele land en erbuiten kwamen zondag 23 oktober naar Brussel om mee te stappen in de klimaatmars. 'Change the system not the climate', is een van de slogans die je op veel spandoeken voorbij ziet komen. "Het huidig systeem gaat ons niet uit de crisis helpen", waarschuwt Zanna Vanrenterghem, woordvoerster van de klimaatcoalitie die de mars organiseert. Hoe dan wel? We spraken verschillende deelnemers.
De klimaatmars op zondag 23 oktober belooft groot te worden. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis, want de klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én klimaatrechtvaardig is. En wel nu. Wij spraken met Simon Sterck (17), lid van de Vlaamse Jeugdraad als VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling en actief bij Youth for Climate.
Elk jaar worden enorme hoeveelheden vistuig in de oceanen gedumpt, met langdurige gevolgen, blijkt uit wereldwijd onderzoek. Netten, vislijnen en haken kunnen nog tientallen jaren een vernietigend effect hebben op het zeeleven.
In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek in Nature.
In haar planning voor het komende jaar vermeldt de Europese Commissie geen exportverbod voor schadelijke pesticiden, nochtans een beloofde maatregel sinds 2020. Waarnemers vrezen dat het verbod op de lange baan wordt geschoven onder druk van de lobby van de agrochemische industrie.
‘Het gebeurt niet elke dag dat academici te horen krijgen dat ze de wet dreigen te overtreden als ze fundamentele wetenschappelijke feiten benoemen.’ Maar dat was wel wat Thomas Hale, expert Klimaatbeleid aan de universiteit van Oxford, overkwam tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan. Hij had er expliciet op gewezen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelen. ‘De regelgeving moet veranderen’, vindt hij.
De ecologische voetafdruk van Bitcoin is sinds 2016 flink toegenomen, blijkt uit Amerikaans onderzoek. De munt creëert soms meer schade dan hij zelf waard is.
‘Hebben wij de blik niet afgewend van de klimaatverandering? Dat is toch zo comfortabel.’ Deze en andere bedenkingen maakt MO*columnist Geert Van Istendael zich tijdens onderstaande toespraak voor de Grootouders voor het Klimaat, waarin hij vertelt wat hem ’s nachts uit zijn slaap houdt.
Wereldblogger Luc Vankrunkelsven heeft goed nieuws uit Brazilië: Braziliaanse universiteiten gaan er de negatieve impact van de massale sojateelt onderzoeken. Want die leidt tot ontbossing, schendingen van de mensenrechten, het gebruik van pesticiden en honger. ‘Door het exportbeleid lijden 20 van de 240 miljoen Brazilianen honger.’
Energiefacturen worden onbetaalbaar. En wat doet onze overheid? Ze geeft wat kruimels en weigert de schandalige overwinsten van de energiereuzen af te romen. Spanje en Griekenland tonen nochtans dat het anders kan. Gelukkig komen de vakbonden in actie.
Op 22 augustus lag de marktprijs voor aardgas bij de Duitse gasnetbeheerder THB (Trading Hub Europe) meer dan 1000% hoger dan een jaar geleden. De meeste Duitsers krijgen van de regering Scholz te horen dat de schuld ligt bij Poetin en diens oorlog in Oekraïne. Maar dat is ver bezijden de waarheid. EU-politici en belangrijke financiële belangen gebruiken Rusland als dekmantel voor wat eigenlijk een energiecrisis van Duitse en Brusselse makelij is. De gevolgen zijn dan ook geen toeval.
Hoe bestrijden we de huidige klimaat- en energiecrisis? Reset.Vlaanderen, het netwerk rond de sociaal-ecologische transitie, ging daarvoor op zoek naar suggesties bij zijn leden — vakbonden, klimaat- en milieubewegingen en het sociale middenveld. Coördinator Vanya Verschoore: ‘Nu niet investeren in de toekomst, dat is schuldig verzuim.’
Landbouw is de voornaamste reden voor tropische ontbossing, maar uitgestrekte stukken bos worden gekapt zonder dat er ooit gewassen of vee op dat land geteeld wordt. Dat blijkt uit een wereldwijde studie in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
In 2017 was de EU verantwoordelijk voor 16% van de ontbossing via de internationale handel. Na opnieuw een seizoen van helse droogte, bosbranden en natuurvernietiging, nemen bijna 195.000 burgers dit niet langer. Ze eisen van onze vertegenwoordigers in het Europees Parlement een ​​krachtige Europese wet tegen geïmporteerde ontbossing. Dinsdag 13 september stemt het parlement over het bestaande wetsvoorstel.
De overstromingen in Pakistan hebben intussen al aan meer dan 1300 mensen het leven gekost. Pakistan is een van de landen die volgens de Verenigde Naties het meest kwetsbaar zijn voor de klimaatverandering. Het land probeert zich nu, na de hittegolven en acht weken non-stop regen, opnieuw te organiseren. ‘Op sommige plaatsen is het onmogelijk om hulp te bieden.’
Een nakend VN-rapport stelt dat lokale productie van houtskool een veel kleinere impact op de ontbossing in het Congobekken heeft dan tot nog toe gedacht. Olieprojecten zijn een veel grotere bedreiging, zegt auteur Aurelie Shapiro. Ze spreekt van een ‘gigantische koolstofbom’.
Met hun woekerwinsten beïnvloeden de multinationals van de olie- en gassector al 50 jaar het overheidsbeleid om hun fossiele brandstoffen olie en gas op de ‘markt’ te houden. Met die woekerwinsten kan evengoed de klimaatcrisis opgelost worden. Dat blijven de daders weigeren zolang onze regeringen hen dat toelaten. Het kan wél anders.
De plannen van BP, Royal Dutch Shell en Equinor om minder CO2 uit te stoten zijn onverenigbaar met de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs voor een veilige en bewoonbare planeet. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van denktank Climate Analytics.
De omslag naar een klimaatneutrale samenleving is nog te veel een initiatief van het individu. Dat kan anders, meent armoede-expert Tim Goedemé. We moeten systematisch, wijk per wijk, mensen helpen om de overstap te maken. 'Een democratie, daar moet je actief aan werken. We beseffen dat soms te weinig.’
Moeten we onze hoop vestigen op de technologische vooruitgang om de klimaatopwarming in bedwang te houden? In Onder een Witte Hemel onderzoekt de Amerikaanse wetenschapsjournalist Elizabeth Kolbert de vele innovaties die een ecologische catastrofe proberen af te wenden. Een ontluisterend gesprek over fabrieken die kooldioxide uit de lucht halen, het DNA van reuzenschildpadden en jawel, koraalseks.
Door het geweld in Oekraïne raakt het nieuws over de hongersnood in de Hoorn van Afrika ondergesneeuwd. Nochtans dreigen door de extreme droogte, onder meer door de klimaatverstoring, miljoenen mensen honger te lijden en kampen zij nu al met ernstige voedselonzekerheid. In Ethiopië, Somalië en Kenia gaat het om de ergste droogte in meer dan 40 jaar. ‘De wereld mag de Hoorn van Afrika niet uit het oog verliezen.’
Hoe moet er snel en diepgaand gewerkt moet worden aan de energietransitie, de overgang naar een wereld zonder fossiele brandstoffen, in een land dat afhankelijk is van steenkool? Voor antwoorden op die vraag reisde MO*journalist Gie Goris naar de Indiase deelstaat Jharkhand. ‘Rechtvaardigheid is een leeg begrip als je het plaatst binnen de huidige steenkooleconomie.’
Vlaanderen heeft een nieuw type energiebeleidsovereenkomsten gelanceerd. De overeenkomsten hadden een hefboom kunnen worden om de Vlaamse industrie in de richting van klimaatneutraliteit te bewegen - en dus concurrentieel te houden. Maar het is een cadeautje geworden voor de industrie, zonder veel tegenprestaties of transparantie. Een gemiste kans in een cruciale periode voor de klimaattransitie, reageert Bond Beter Leefmilieu.
Europese investeringen in gas en kernenergie krijgen voortaan het label groen, zo is vorige week besloten. Dit is pure greenwashing, waarschuwen Esther Bollendorff en Olivier Vardakoulias, beleidsexperts bij Climate Action Network Europe. De EU moet erop rekenen dat de nieuwe classificatie in de rechtbank wordt aangevochten.
Klimaatverandering is in de eerste plaats een gedragsprobleem, vinden psychologen en een filosoof. Daarom moeten we de psychologische impact van de klimaat- en biodiversiteitscrisis op de mens beter begrijpen. ‘Het is het wegkijken om niets te voelen dat ons van collectieve actie weerhoudt.’
De uitstoot van CO2 verminderen is niet voldoende om een catastrofale klimaatverandering te vermijden. Ook de uitstoot van methaan en andere stoffen moet flink naar beneden om de klimaatcrisis te stoppen, stelt Amerikaans onderzoek.
Wereldwijd beïnvloedt klimaatverandering het mentale welzijn. Vooral jongeren hebben last van klimaatangst, maar die angst is niet universeel.” Yara Van Heugten, studente journalistiek, contacteerde onlangs de Grootouders met de vraag of ze enkele leden van Grootouders voor het Klimaat kon interviewen in het kader van een essay dat ze schreef over klimaatangst. Dat essay bleek nadien een knap werkstuk te zijn geworden. Hoe zit dat met die klimaatangst bij onze jongeren? Lees Yara’s bijdrage.
Keer op keer krijgen we te horen en te lezen dat overbevolking de reden is waarom we de grenzen aan de aarde blijven overschrijden. Voorstellen voor geboortebeperking hebben steevast de meest kwetsbaren, bij voorkeur op een ander continent, als doelwit. Maar is overbevolking wel zo’n grote boosdoener?
Het meest problematische aan het feit dat Elon Musk Twitter kocht voor 44 miljard dollar is het snel rondgezaaide idee dat zijn controle over een invloedrijk sociale media-platform gevaarlijk is. Dat is natuurlijk evident, maar niet om een van de redenen die zijn critici aanhalen. De huidige furore over zijn aankoop is om twee redenen gevaarlijk misleidend. Ten eerste gaat ze ervan uit dat één miljardair die Twitter bezit aanzienlijk schadelijker zou zijn dan een groepje eigenaars-miljardairs. Ten tweede wakkert ze de vrees aan dat Musk zich zou gaan inzetten voor een anarchistische versie van het vrije woord die de gezondheid van onze samenlevingen kan ondermijnen.
Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?
Een groep vooraanstaande klimaatwetenschappers roept het VN-klimaatpanel IPCC op om jaarlijkse updates te geven over de klimaatverandering en klimaatactie in plaats van om de zes à zeven jaar zoals nu, omdat dit doeltreffender is om het klimaat bovenaan de politieke agenda te houden.
Inspanningen om de uitstoot terug te dringen hebben op lange termijn geen negatief effect op de groei van de wereldeconomie. Dat blijkt uit een studie van Britse economen.
Jongeren over de hele wereld komen vrijdag 25 maart op straat. Ze eisen aandacht en een krachtdadig beleid voor de wereldwijde klimaatcrisis. Ook in ons land organiseren de jongeren van Youth For Climate een grote betoging, meer bepaald in Brussel. De actievoerders leggen wereldwijd de focus op #PeopleNotProfit en benadrukken zo dat de klimaatstrijd een systeemcrisis én klassenstrijd is, en dat de klimaattransitie klimaatrechtvaardig moet zijn.
Het klimaatpanel van de VN bestempelt 3,3 tot 3,6 miljard mensen als zeer kwetsbaar voor klimaatrampen. Maar hoe die groep bepaald wordt, staat ter discussie. Is het vooral een politieke keuze?
Europa verkeert in crisis. Net nu de regio een koude periode doormaakt, rijzen de gasprijzen de pan uit. Dit euvel maakt duidelijk dat de transitie naar groene energie in geen enkel deel van de wereld een makkelijke klus belooft te worden. Indisch wetenschapper Prabir Purkavastha trekt er enkele lessen uit over hoe India de energietransitie niet mag aanpakken.
Door corona beseffen veel mensen dat het leven kort is, schrijft Jan Mertens. Maar dat besef hoeft niet per se te leiden tot vluchtgedrag. ‘De drang naar de lente is groot, maar misschien is het net goed om af en toe in de winter te blijven en verder het ritme van de seizoenen te volgen.’
De vele keuzes die moeten leiden tot de industrie van de toekomst, vergen een intensief debat tussen industrie, politiek én burgers. Dat vereist eerlijke informatie en transparantie, zowel van de overheid als van de industrie. Alleen neemt de Vlaamse overheid het niet zo nauw met het informeren van haar burgers, meent Tycho Van Hauwaert, beleidsexpert Industrie bij Bond Beter Leefmilieu.
MO* bracht recent goed nieuws: tropische bossen blijken opvallend snel te herstellen na ontbossing. Of toch niet? Het onderzoek dat tot die conclusie kwam beperkte zich vooral tot het Amazonewoud en hield geen rekening met ‘s werelds tweede grootste tropisch bosgebied: het Congolese regenwoud. Dat schrijven onderzoekers van de UGent en hun collega’s uit Congo.
Duurzame vliegtuigbrandstoffen kunnen de CO2-uitstoot maar met 4 tot 23 procent verminderen tegen 2050, hebben Amerikaanse onderzoekers aangetoond. Om een uitstootvrije luchtvaart te bereiken, is dus heel wat meer nodig, stellen de wetenschappers.
COP26 blijkt opnieuw een zaak te worden van regeringen die met grote woorden spreken over het klimaat, maar niets doen om de grote vervuilers te stoppen. Jeremy Corbyn heeft daar een uitgesproken mening over: de wereldbevolking kan onze toekomst alleen redden door de macht weer in eigen handen te nemen.
‘Het is tijd om af te stappen van onze fixatie op economische groei als leidende indicator van het succes van een samenleving’, zeggen Amerikaanse onderzoekers. Volgens hen is er immers een grote kans dat we deze eeuw afstevenen op een langdurige daling van groei – en landen zullen zich daar goed op moeten voorbereiden.
Europese landbouwers zullen vanaf 2023 moeten voldoen aan hogere milieu- en klimaateisen om subsidies te kunnen krijgen.
Op 24 november organiseert de faculteit Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven het symposium ‘CO2 is in the air’ over de weg naar een klimaatneutrale industrie. Bij de gastsprekers: ArcelorMittal en ExxonMobil, twee van de meest vervuilende multinationals in ons land. In plaats van hen een onkritisch een platform te bieden, zouden we beter een debat organiseren over de rol van deze bedrijven in de klimaatopwarming.
Grootouders voor het Klimaat is bitter ontgoocheld met de resultaten van de COP26- klimaattop in Glasgow. De dringende oproep (zie verder) van de Grootouders en ouderenverenigingen aan onze regeringen om het tij te keren met een ambitieus klimaatakkoord en meer klimaatrechtvaardigheid werd niet beantwoord met maatregelen die nu dringend nodig zijn. De overheden komen zo hun zorgplicht voor de volgende generaties niet na. De dikwijls scherpe reacties van de ambassadeurs van de Grootouders stromen nu binnen.
De Europese Commissie komt met strenge regels voor producten die tot ontbossing leiden, zoals koffie, soja en palmolie. Wie die producten invoert, zal moeten kunnen bewijzen dat daarvoor geen bos is verdwenen.
De zesentwintigste mondiale klimaattop is voorbij. Nooit eerder kreeg dat jaarlijkse ritueel zoveel aandacht. Maar wat wordt de erfenis van Glasgow? De resultaten zijn te mager om ons te behoeden voor dramatische opwarming, maar er werden toch stappen vooruit gezet. De weg van samenwerking bleef overeind in een verdeelde en verwarde wereld. En we leerden dat klimaatbeleid niet om rechtvaardigheid heen kan.
De mooie beloftes over netto-nul-uitstoot die overheden en grote bedrijven in het kader van de klimaattop maken, dienen slechts als afleidingsmanoeuvre, schrijven Maureen Santos en Linda Schneider van de Heinrich-Böll-Stiftung. ‘Deze schijnbaar ambitieuze doelstellingen komen neer op de zoveelste ronde van “greenwashing” omdat netto nul niet echt nul is.’
Amerikaans auteur en klimaatactivist Stan Cox sprak met Noam Chomsky over de mogelijkheid om onze kinderen en kleinkinderen nog een leefbare toekomst te garanderen. Chomsky is zeer positief over de huidige klimaatacties van jonge mensen over heel de wereld. 'Dit zijn de keuzes waar we voor staan. Ik heb niet veel jaren meer tegoed, maar anderen wel. De mogelijkheid van een rechtvaardige en duurzame toekomst is reëel en we kunnen nog heel wat doen om ze te verwezenlijken voor het te laat is.'
Het vierde nummer van het tijdschrift Apache van de gelijknamige site Apache.be staat opnieuw vol boeiende en relevante artikels. Daarom publiceert DeWereldMorgen.be een interview uit Apache 4 met Canadese bosbouwer Suzanne Simard. Het tijdschrift is verkrijgbaar in de boekhandel en bij apache.be.
'We horen vaak dat er geen alternatief is voor de nieuwe gascentrales', schrijft Gert-Jan Vanaken van de actiegroep Tegengas. 'Bevoorradingszekerheid is het codewoord. Maar bevoorradingszekerheid voor wie? En voor wat?'
In de Rode Zee ligt al vier jaar een roestende tanker die al vier jaar te verkommeren. Die is niet alleen een ecologische tijdbom, maar mogelijk ook een humanitaire ramp, zegt een nieuwe studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Als de tanker scheurt, kunnen miljoenen mensen in de regio zonder voedsel, drinkwater en brandstof komen te zitten.
In het kader van de Europese Green Deal wil België zijn klimaatdoelstellingen voor transport bijstellen. Dit najaar buigt de ministerraad zich over een wet die het percentage biobrandstoffen in diesel en benzine zal vastleggen. Ngo’s luiden de alarmbel, want een toename van biobrandstoffen zou onder meer leiden tot landroof, een hogere CO2-uitstoot en schendingen tegen de mensenrechten.
Water wordt wereldwijd steeds schaarser. Dat is een gevaarlijke trend die zich de komende jaren zal voortzetten en waar we ons dringend op moeten voorbereiden, waarschuwt het VN-agentschap WMO in een nieuw rapport.
Namens 58.000 Belgische burgers: Serge de Gheldere, Ignace Schops, Dirk de Clippeleir, Francesca Vanthielen, Nic Balthazar, Lambert Schoenmaekers, Johan Van Den Bosch, Tom Lenaerts, Tom Brookes, Koen Vanmechelen en Stijn Meuris: de oprichters van VZW Klimaatzaak.
Tine Hens hoorde het wel vaker deze zomer: ‘Wat als het te laat is?’ De verleiding is groot om bij al het beangstigende nieuws over het klimaat het hoofd te laten hangen en te prevelen ‘We’re doomed. Het is te laat.’ Als het gaat over klimaat bestaat te laat niet. Te traag, ja, te weinig, zeker, te aarzelend, absoluut. Maar te laat? Nee.
Dit jaar zien we wereldwijd enorme branden die land, bos en gemeenschappen verwoesten. Waarom komen deze catastrofale branden steeds vaker voor en wat zijn de gevolgen? Hoogleraar Fire and Global Change Victor Resco de Dios: ‘Welkom in een nieuw tijdperk van bosbranden.’
Het alarmerende VN-klimaatrapport weekt heel wat reacties los. Van VN-baas Antonio Guterres over Boris Johnson tot federaal klimaatminister Zakia Khattabi (Ecolo), Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) en EU-vicepresident Frans Timmermans: een overzicht. "Niets doen zou misdadig zijn." De Klimaatcoalitie vraagt intussen een "Green New Deal" van de Belgische beleidsmakers.
‘De tragedie die plaatsvond in België, Duitsland en Nederland is een vreselijke gebeurtenis.’ Helaas is het niet nieuw, schrijft Els Hertogen, directrice van 11.11.11, terwijl ze haar blik op de rest van de wereld richt. ‘Gemeenschappen die de minste verantwoordelijkheid dragen voor de klimaatcrisis, krijgen de grootste schade te verduren.’
Mexico wordt uitzonderlijk hard getroffen door een extreme hittegolf die mens noch dier spaart: meren drogen uit, voedsel wordt schaars. Het Cuitzeomeer biedt nauwelijks nog water.


Langue(3/3)
Médias(8/8)
Résultats pour:
niet

juillet 2024

De Europese doelstellingen voor groene waterstof voor 2030 zijn té ambitieus, zowel wat betreft de voorziene productie als wat betreft de vraag ernaar. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een nieuw rapport. De EU moet alles best herbekijken en een soort van reality check uitvoeren, zegt de Rekenkamer. Die denkoefening is onder meer belangrijk voor de toekomst van belangrijke industriële sectoren, zoals staal, chemie en kunstmest.
Consumenten moeten eraan wennen dat niet alle groenten het hele jaar beschikbaar zijn. Dat zegt topvrouw Nicole Freid van de Nederlandse groente- en peulvruchtenverwerker HAK. Door klimaatverandering worden oogsten in de toekomst minder voorspelbaar en gaan weersextremen leiden tot schaarste van bepaalde producten, klinkt het.
Zo'n vijftigduizend jaar geleden begon een uitstervingsgolf die een belangrijk deel van de grote dieren fataal werd. De precieze oorzaak – de mens of een veranderend klimaat – bleef een open discussie. Tot nu.

juin 2024

Uiterlijk vandaag moet België zijn finale energie- en klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar Vlaanderen wil pas praten over een nieuw klimaatplan wanneer de Vlaamse regering gevormd is, en dat kan nog wel even duren. Daardoor mist ons land nog maar eens een Europese klimaatdeadline.
Niet alleen brachten we op zondag 9 juni onze stem uit voor ons eigen land, maar ook kozen we voor het Europees Parlement. En ook hier zien we extreemrechts groeien. Hoewel ze moeite hebben om zichzelf te verenigen, mogen we ze niet onderschatten. "Onder de streep hebben alle uiterst rechtse partijen bij elkaar nog nooit zo veel zetels behaald in het Europees Parlement."
De voorbije maand mei was wereldwijd de warmste meimaand ooit gemeten. De maandrecords blijven zich daarmee opstapelen: we zitten nu aan een reeks van 12 recordmaanden, die gemiddeld 1,63 graden Celsius warmer verliepen dan het pre-industriële gemiddelde. "De planeet wil ons iets vertellen, maar we lijken niet te luisteren", zegt VN-baas António Guterres.

mai 2024

ChatGPT verbruikt 25 keer meer energie dan Google: We gebruiken het voor van alles, maar het is die enorme rekenkracht niet waard

avril 2024

Een stemtest kan een leuke manier zijn om standpunten van partijen te leren kennen. Toch is het belangrijk om er op een kritische manier naar te blijven kijken.
Tot 80% van ons vlees en zuivel zou microplastics bevatten en dankzij pesticiden die we doodleuk op ons voedsel spuiten, eten we dagelijks PFAS. Geen enkel zinnig mens kan dat goedpraten, meent landschapsarchitect Louis de Jaeger. Hoe kan het dan dat we dat toch blijven doen?
Naast het leed dat de bevolking van Palestina ondergaat, leiden ook waterbronnen, bodem, lucht, bomen en planten ernstige schade. Deze schade heeft een naam: ecocide.

mars 2024

Europa is helemaal niet voldoende voorbereid op de extreme hitte, droogte, natuurbranden en overstromingen die in de volgende jaren zullen blijven toenemen. Dat zegt het Europese Milieuagentschap (EEA) in een nieuw rapport.
Textiel wordt op grote schaal vernietigd: zo’n 3,4 miljard T-shirts gaan jaarlijks de vuilbak in. Het merendeel zijn retourzendingen. Dat blijkt uit een nieuw rapport in opdracht van het Europees Milieuagentschap.
“100% plantaardig!”, “CO2-neutraal geproduceerd”, “Gecertificeerd voor duurzaamheid”… Klinkt goed, toch? Maar let op: wat bedrijven op hun verpakkingen en in hun marketinguitingen claimen, is niet altijd wat het lijkt. Greenwashing, oftewel het misleidend presenteren van producten of diensten als duurzaam, is helaas een wijdverspreid probleem.
De gretigheid waarmee sommigen de Green Deal zo snel mogelijk willen afbreken, is beangstigend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. Hardnekkig proberen problemen op te lossen met dezelfde logica die ze veroorzaakt heeft, leidt alleen tot een snellere vernietiging van je eigen bestaansgrond.

février 2024

In Congo verdringen uiteenlopende spelers zich om de exploitatie van de kobalt- en kopermijnen. Maar voor een heuse industriële omwenteling ontbreken vooralsnog de voorwaarden en de visie.
Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.
Renaat Devreese runt al 25 jaar een biologische geitenboerderij in Klemskerke, een deelgemeente van De Haan. Hoewel hij de kwaadheid van de boeren begrijpt, doet hij niet mee aan het boerenprotest.

décembre 2023

Van internetbankieren tot online vergaderen: technologie lijkt ons veel tijd te besparen. Maar vaak vullen we de vrijgekomen tijd gewoon op met nieuwe taken, die vaak het gevolg zijn van die nieuwe technologie. Drie experten schrijven hoe we het beter kunnen aanpakken.
Humanitair chirurg Réginald Moreels schetst de realiteit van het grootste en langst durende conflict ter wereld, dat reeds dertig jaar aansleept, met tienduizenden burgerslachtoffers, terwijl mijnbouwbedrijven ongestoord temidden van een burgeroorlog de coltan voor onze gsm opdelven.
Als dagelijks fervent treingebruiker kan ik mezelf meer dan ervaringsdeskundige noemen wat treinreizen betreft. De trein is maatschappelijk gezien de grootste uitvinding ooit van de industriële revolutie. Er is zoveel meer mogelijk met de treinen als de politieke leiding van dit land dat zou willen. Het is treurig om de huidige achteruitgang te aanschouwen. Dit is een heus afbraakbeleid.
Peruaanse boeren blijken economisch niet beter te worden van ecolabels, ondanks hun nobele intenties. Toch betalen consumenten meestal meer voor producten met een ecolabel. Hoe komt dit?
Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.
Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.

novembre 2023

Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.
De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?
Rivierdelta’s wereldwijd staan onder druk, en lang niet alleen door de klimaatverandering, blijkt uit een studie van 49 grote riviermondingen over de hele wereld. In veel gevallen vormen bevolkingsgroei en slecht milieubeheer een nog grotere bedreiging.
Er worden gevangenen geruild en er komen vier dagen lang geen (lucht)aanvallen. Dat is het resultaat van de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Het toont aan dat de druk van de internationale solidariteitsbeweging effect heeft en dat ze door moet gaan tot een langdurig staakt-het-vuren realiteit is.

octobre 2023

Op 25 oktober sprak VN-Secretaris-Generaal António Guterres de Veiligheidsraad toe. Hij stelde de terroristische aanval van Hamas op gelijke voet met de terreur van 78 jaar onteigening, verdrijving en bezetting door de staat Israël, wat bij de Israëlische regering niet in goede aarde viel. DeWereldMorgen publiceert zijn toespraak met Nederlandstalige ondertitels zodat je zelf kan oordelen hoe evenwichtig zijn toespraak is.

septembre 2023

Hoe weet je of er gevaarlijke chemische stoffen in je regenjas of voedselverpakking zitten? De nieuwe app Scan4Chem kan daarbij helpen.
De Vlaamse Regering wil dat vanaf 2029 geen nieuwe wagens met verbrandingsmotoren meer verkocht worden. De Barometer Elektrisch Autorijden, die Bond Beter Leefmilieu vandaag publiceert, toetst deze doelstelling af aan de hand van vijf cruciale parameters: de betaalbaarheid en het marktaandeel van de elektrische wagens, het aantal en de spreiding van de laadpalen en de uitfasering van fossiele wagens. “Aan de huidige trend is slechts 46% van de nieuwe wagens volledig elektrisch in 2029.”
Rijke landen reduceren geleidelijk hun CO²-uitstoot, maar dat is bij lange na niet genoeg om klimaatrampen te stoppen, zoals de hittegolven, extreme regenval en bosbranden die de planeet deze zomer teisterden. De staat moet drastische maatregelen nemen om onze economieën snel CO²-neutraal te maken.
De zomercampagne ‘Niet meppen, wel appen’ heeft anderhalf miljoen waarnemingen van insecten in Vlaanderen opgeleverd. ‘Een massa insecten, maar toch zien we bij veel soorten een achteruitgang’, concludeert Natuurpunt.

août 2023

Klimaat: Zowel Lisa Doeland als Wouter Kusters buigt zich over de vraag hoe je moet omgaan met de waarheid over klimaatverandering. Met humoristisch fatalisme? Of een beroep op de ratio?
Jeremy Corbyn blijft een consequent onvermoeibare verdediger van de juiste strijd. Op 6 augustus, 78 jaar na de VS-atoombom op Hiroshima, schreef hij deze opinie in de Islington Tribune, de lokale krant van zijn kiesdistrict in Londen. ‘De wereld stond nooit dichter bij een nucleaire oorlog, de enige manier om dit te vermijden is nucleaire wapens voor eens en altijd verbannen.’
In januari wordt Celeste Saulo de eerste vrouw aan het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie van de VN. Ze verdedigt met vuur het globale belang van meteorologische diensten en ziet een geëngageerde samenleving als de basis van verandering. ‘We hebben een ontwrichtende samenleving nodig.’
Articifiële intelligentie is anno 2023 hip en biedt tal van mogelijkheden. Maar de technologie komt ook met grote risico’s, waarschuwen activisten en AI-onderzoekers. ‘Bedrijven moeten verantwoordelijk kunnen worden gesteld als AI-modellen schade berokkenen.’

juillet 2023

Op woensdag 26 juni werd Jim Skea verkozen tot nieuwe voorzitter van het IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van de klimaatcrisis evalueert. Wat is zijn visie? ‘Elke fractie van een graad maakt een verschil. Dat moeten we onthouden.’

juin 2023

Vliegmaatschappijen misleiden hun klanten met claims rond “groen” of “duurzaam” vliegen, zeggen Testaankoop en 21 andere Europese consumentenorganisaties. Ze dienen samen met koepelorganisatie BEUC klacht in tegen 17 maatschappijen bij de Europese Commissie.
Het tentenkamp aan het klein kasteeltje werd opgedoekt, de Paleizenstraat werd ontruimd en plots was het muisstil rond de opvangcrisis. Maar is het opvangprobleem daadwerkelijk opgelost? Verre van.
De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.
De wereld hinkt ver achterop bij de doelstelling om iedereen tegen 2030 toegang te geven tot betaalbare en duurzame stroom. Wereldwijd moeten nog altijd 674 miljoen mensen het zonder stellen, blijkt uit een rapport van verschillende VN-instellingen en het Internationaal Energieagentschap (IEA).
In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief aan hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van professor Rik Pinxten aan zijn zoon Simon.
Welvarende landen zijn al drie jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks 100 miljard dollar te mobiliseren voor arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken. Dat stelt Oxfam vandaag in een rapport.

mai 2023

De kritiek op een eenzijdige focus op individuele verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis is terecht, en tegelijk mogelijk een beetje misleidend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Laten we naar onszelf kijken als burgers, en niet als consumenten. Individuele stappen doen ertoe.’
Wetenschappers en artsen waarschuwen de leden van G7 dat een volgende gezondheidscrisis veel weg zal hebben van de coronacrisis. De leiders van de zeven rijkste industrielanden kwamen de afgelopen dagen samen in Hiroshima.
Maai Mei Niet
Naar aanleiding van de theatervoorstelling “Antigone in de Amazone” van Milo Rau, schreven de Landloze Arbeidersbeweging MST en enkele experts en activisten een open brief die de praktijk van greenwashing door het Braziliaanse bedrijf Agropalma aanklaagt.
In de ochtend van 12 mei overhandigden verschillende actiegroepen en organisaties als ludieke actie een taart aan de Europese Commissie om haar “te feliciteren” met de zevende verjaardag van de procedure tegen de Belgische overheid omwille van de slechte luchtkwaliteit. De actievoerders manen de Europese Commissie ook aan om zich voor nieuwe luchtkwaliteitsnormen te baseren op de laatste wetenschappelijke en medische kennis.
‘Vliegschaamte helpt ons duurzamer te reizen, maar enkel daarmee redden we het niet. We moeten niet meer reizen met de trein, maar minder reizen tout court’, schrijven vier onderzoekers van de universiteit van Castilië-La Mancha.

avril 2023

Een veelgehoord argument tegen strengere klimaatregels is dat bedrijven zouden uitwijken naar landen met een laksere wetgeving. Strengere klimaatwetgeving doet bedrijven echter helemaal niet verhuizen naar het buitenland, blijkt uit een studie van het Nederlands Centraal Planbureau. De regels blijken bovendien de winst of productiviteit niet te schaden.
Tien jaar na Rana Plaza is er het boek “Kleerkastvasten” van journaliste en fairfashionexperte Sarah Vandoorne. Het is een wereldwijde zoektocht naar de processen, impact en verduurzaming van de kledingindustrie.
Bart De Wever schreef in zijn boek over woke dat het ‘onze cultuur vernietigt’ of ‘het water waarin we ons bevinden vergiftigt’. Maar als je vraagt wat woke precies is, blijft het antwoord meestal uit, schrijft sociaal-econoom Emmanuel O. Iyamu. Wat betekent woke nu echt?
Kwetsbare landen zoals Malawi hebben vandaag een actieplan nodig om zich te weren tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze kunnen niet wachten tot er over compenserende maatregelen voor hun verliezen wordt onderhandeld op een volgende klimaattop.
De toenemende bevolkingsomvang is niet de voornaamste reden waarom de mensheid de planetaire grenzen overschrijdt. Tot die vaststelling kwamen Beniamo Callegari en Per Espen Stoknes na onderzoek. Wat wél een probleem is, is de luxe-consumptie van koolstof en het uitputten van de biosfeer.

mars 2023

Peut-on concevoir une pensée écologique qui soit aussi une philosophie de la puissance, ne se résumant ni à sa célébration prométhéenne, ni à son déni ascétique ? Si la vie est volonté de puissance, alors il s’agit de chercher à dégager les conditions auxquelles l’accroissement de la puissance peut aussi prendre la forme d’un retour vers la terre. En quête d’une telle philosophie, ce livre chemine en compagnie de Nietzsche. Car il est peut-être encore temps de répondre à ce mystérieux appel de Zarathoustra : « Que le surhumain soit le sens de la terre ! »
Het Vlaams Netwerk tegen Armoede is niet te spreken over de besparingsplannen van de federale regering. Het zijn vooral de meest kwetsbaren die het hardst geraakt zullen worden en nog dieper in de armoede geduwd worden, aldus Heidi Degerickx algemeen coördinator Vlaams Netwerk tegen Armoede.
Pakistaans Brusselaar Sadiq Khan geeft zes maand na de klimaatramp een update over de situatie in zijn geboorteland. In september 2022, een maand na de moordende overstromingen in Pakistan, sprak DeWereldMorgen.be reeds een eerste maal met hem. Pakistan is weg uit het nieuws maar nog niet uit de problemen.
MO*blogger Lieven Bauwens zag in de Amerikaanse staat Wisconsin iets wat een grote impact op hem had. Een landbouwer/ecoloog baat er een boerderij uit zonder dat daarvoor een bos tegen de vlakte moet of zonder dat het ecosysteem verstoord wordt.
Onlangs stelde weerman Frank Deboosere zijn radioluisteraars gerust wat de zogenaamde ‘chemtrails’ betrof, maar hij dacht er toen niet aan om erop te wijzen dat de condensatiesporen of ‘contrails’ ons zouden moeten verontrusten. In de burgerluchtvaart gaat de meeste aandacht naar de uitstoot van CO2 en NOx, maar in de praktijk blijken contrails een veel grotere klimaatimpact te hebben. Ondertussen blijkt dat een aanpassing van de vliegtuigbrandstof dergelijke condensatiesporen sterk kan doen verminderen. Maar toch zijn alle problemen hiermee niet van de baan.
De Vlaamse regering heeft eindelijk knopen doorgehakt in het stikstofdossier. Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Dryade en West-Vlaamse Milieufederatie reageren tevreden dat het akkoord de druk van landbouw op natuur erkent. Positief zijn de extra middelen voor natuurherstel en de afbouw van de varkensstapel. Maar blind optimisme in technologische oplossingen pakt de grondoorzaak van het stikstofprobleem niet aan en blijft een risicovol toekomstpad voor landbouwers.
Europa bouwde vorig jaar voor 19 gigawatt aan windmolenparken bij. Dat is meer dan het jaar ervoor, maar het gaat nog lang niet snel genoeg om de klimaatdoelen van 2030 te halen.

février 2023

Buitenlandse ervaring bevestigt mijn jarenlange vermoedens: grote media geven selectieve versie van de waarheid. In ons aller nadeel. Begonnen als arbeider bij Sabena (1975-1984) - niet vanuit een of andere ideologische keuze maar vanuit noodzaak. Mijn diploma van de landbouwschool in Vilvoorde bracht me immers niet aan een baan. Later toch ambtenaar Departement Leefmilieu Vlaams Gewest (1984-1995) geworden. Ondertussen een Licentiaat Politieke Wetenschappen gehaald aan de VUB (1989-1993). In 1982 de stap gezet naar de politiek. Keuze was beperkt. Uiterst links bracht schitterende analyses van perversie van overheersende economische systeem maar bood verkrampte dogmatische alternatieven. CVP (CD&V), PVV (VLD), VU uiteraard géén optie. SP ideologisch OK maar principeloze machtsdeelname, corruptieschandalen jaren 1970 en beschamende atlantische slaafsheid (remember Willy Claes) sloten hen uit. Agalev (de partij, niet de beweging) was degelijk alternatief. Een andere manier om aan progressieve politiek te doen.
Noam Chomsky stelt vast dat er zeer kleine breuken komen in het Westerse discours voor de oorlog 'tot de laatste Oekraïner' om Rusland te verzwakken.
Vorig jaar stootte de energiesector wereldwijd 135 miljoen ton van het broeikasgas methaan uit. Dat is bijna evenveel als het record uit 2019. Nochtans zou 3 procent van de omzet die de energiesector vorig jaar draaide, volstaan om 75 procent van die uitstoot terug te dringen, zegt het Internationaal Energieagentschap.
Plasticvervuiling is alomtegenwoordig: in onze huizen en werkplekken, tot in de diepste uithoeken van de planeet. Er sijpelen zelfs microplastics tot in ons bloed. De vervuiling van ons eten en drinken verdient daarom minstens evenveel aandacht als de vervuiling van de oceanen, vinden experts.
Heel wat elementen wijzen er op dat dit conflict de voorbode is van een nieuwe, veel grotere oorlog op het Europese continent. De rechterzijde domineert de discussie en bekleedt een bevoorrechte positie in de media. De verdediging van de oorlog wordt gemaakt in naam van de vrede. Dit kan leiden tot een nucleaire Holocaust. Om het tij te keren is een krachtige democratie nodig.
Wie op zoek is naar een tand of de huid van een jaguar, hoeft niet meteen de meest duistere hoeken van de zwarte markt op te zoeken. Dat leert een snelle Google-zoekopdracht of een bezoekje aan online marktplaatsen. Overheden kijken liever de andere kant, blijkt uit een nieuw rapport.
Mobiliteitsexpert Kris Peeters werpt zijn licht op de recente prijsstijgingen van de trein: “De federale en Vlaamse zuinigheid over openbaar vervoer kost ons veel geld. Hogere prijzen leiden tot minder reizigers, blijkt zowel uit onderzoek over prijselasticiteit als uit de praktijk. Lagere prijzen leiden tot meer reizigers. Zie Luxemburg. Zie Duitsland.”

janvier 2023

De Russische invasie in Oekraïne veroorzaakt niet alleen menselijk leed, maar zorgt ook voor de vernietiging van de Oekraïense natuur. Babs Verhoeve van de actiegroep Stop Ecocide NL vindt het hoog tijd dat Rusland vervolgd wordt voor ecocide. ‘De juridische middelen daartoe zijn voorhanden.’
Door de focus op de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis kregen heel wat andere humanitaire rampen nauwelijks aandacht, zegt de ngo Care International. Ze speelden zich allemaal in Afrika af.
Op 10 januari in de vroege ochtend is de Duitse politie begonnen met de ontruiming van Lützerath, een dorpje dat reeds twee jaar bewoond wordt door milieuactivisten. Met hun actie beogen ze de uitbreiding van de naastgelegen bruinkoolmijn tegen te houden. Ondertussen hebben meer dan duizend activisten zich in het dorpje verzameld, waaronder een twintigtal Belgen, met als doel te blijven. Ze hebben zich hierop de afgelopen maanden dan ook goed voorbereid: ze hebben voedsel voor meerdere dagen voorzien, bouwden barricades en hebben zichzelf nu verschanst in gebouwen en zelfgebouwde boomhutten. Daarnaast reizen nog tientallen Belgen de komende week naar daar en is er een solidariteitsactie georganiseerd aan de Duitse ambassade in Brussel.
‘Voor de Vlaamse regering lijkt de klimaatcrisis niet te bestaan’, reageert mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen) op de beslissing van de regering om de drie Vlaamse regionale luchthavens open te houden.
In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."

décembre 2022

Er schort wat aan de machtsverhoudingen in de klimaatbeweging, ziet MO*columniste Faïrouz ben Salah. Waarom mogen Europese activisten keer op keer opdraven en komen stemmen uit pakweg Marokko of Algerije zelden aan het woord? ‘Ik mis veel gezichten op het internationale klimaatpodium.’
De wereld is een theater voor de aandachtseconomie geworden, ten koste van het klimaat, stelt oud-hoofdredacteur Gie Goris vast. Politici én klimaatklevers weten: spektakel werkt altijd. ‘En dat wordt beloond door de media, ook al staat de cassante mening los van gevoerd beleid.’
Vier maanden na hun afspraak om het gas- en stroomverbruik flink te drukken, hebben amper twaalf lidstaten al bindende maatregelen genomen. Veel landen doen enkel vrijblijvende inspanningen, en acht lidstaten hebben zelfs nog helemaal niets gedaan.
Dat financiële instellingen mee verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen, klimaatverandering en natuurvernietiging is bekend, schrijft MO*ontwikkelaar Wies Willems. Het is dan ook wraakroepend dat de sector erin slaagt om te ontsnappen aan nieuwe Europese duurzaamheidsregels.

novembre 2022

De kernlobby overstelpt de maatschappij met peptalk over de schitterende toekomst die kleine kerncentrales tegemoet gaan. Tegelijk weten ze beter dan wie ook dat kleine kerncentrales nu al te kampen hebben met ernstige problemen, nog voor ze werkelijk bestaan. Eén ervan is het probleem van de bevoorrading met speciale nucleaire brandstof. Het enige land dat dit op dit moment kan doen is Rusland. Waarmee meteen de leugen van kernenergie maakt ons onafhankelijk doorprikt wordt. Met als pikant detail: kleine kernreactoren vergroten de kans op verspreiding van kernwapens.
Rotsige kusten - goed voor meer dan de helft van de kustlijnen in de wereld - eroderen steeds sneller door de zeespiegelstijging. Dat blijkt uit nieuw onderzoek in het wetenschappelijk magazine Nature Communications.
De Colombiaanse journaliste Erika González brengt met de documentaire De Illusie van Overvloed een aangrijpend portret van drie vrouwen op de barricades tegen de onstilbare honger van multinationals in Latijns-Amerika. MO* sprak met haar en twee Braziliaanse activisten uit de film.
Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) heeft na zijn speech op de klimaatconferentie in Sharm-el-Sheikh de woede van de klimaatjongeren op de hals gehaald. “Het is net de klimaatagenda van “minder, minder, minder” die uit de ‘jaren stillekes’ komt”, dient de premier hen in een brief nu van repliek.
De klimaattop COP21 bracht in 2015 het Klimaatakkoord van Parijs voort, waar ambitieuze doelstellingen overeengekomen werden en landen beloofden hun best te doen om de globale opwarming tot 1,5°C te beperken. Toch zijn we 7 jaar en 5 COPs later helemaal nog niet op koers om die doelstelling te halen. We hopen dat COP27 hier verandering in brengt, maar daarvoor zal de manier waarop beslissingen gemaakt worden moeten veranderen.
Op de klimaattop in Egypte staan de wereldleiders voor een opdracht van mythische omvang, zegt de IJslandse auteur Andri Snaer Magnason. Maar de mensheid ontbeert de taal om de enormiteit van de crisis te begrijpen. ‘De klimaatcrisis functioneert als een zwart gat voor onze taal en ons spreken. “Enorm” volstaat niet om de enormiteit van de crisis te verwoorden.’
De aankondiging van klimaatactiviste Greta Thunberg om niet aanwezig te zijn op COP27 is begrijpelijk, maar toch hopen we dat ze haar standpunt nog zal herzien, net zoals ook Brits premier Rishi Sunak dat deed. Klimaatauteurs Felix Dodds en Chris Spence leggen uit waarom dat zo belangrijk is.
Onze planeet is in crisis, dus tijd rekken om de klimaatverandering een halt toe te roepen is niet meer aan de orde, zegt klimaatwetenschapper Andrew King. Hij hoopt dat de wereldleiders doordrongen zijn van deze realiteit als ze zondag aanschuiven aan de COP27-onderhandelingstafel in Egypte.

octobre 2022

Plannen voor duurzame energie kunnen niet zomaar voor Afrika als geheel geformuleerd worden, stelt een studie in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Afrikaanse landen hebben onderling sterk verschillende energiebehoeften, en dat vraagt een specifieke benadering per land, zeggen de onderzoekers.
In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek dat verschenen is in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Met de huidige klimaatbeloftes stevenen we af op een opwarming van de planeet met 2,5 graden Celsius. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties in een nieuw rapport, anderhalve week voor de start van de klimaatconferentie in Egypte. Officieel is en blijft het doel om de opwarming te beperken tot "ruim onder 2 graden, en te streven naar een opwarming van maximaal 1,5 graad", zoals het klimaatakkoord van Parijs voorschrijft.
Zeker 30.000 mensen uit ons hele land en erbuiten kwamen zondag 23 oktober naar Brussel om mee te stappen in de klimaatmars. 'Change the system not the climate', is een van de slogans die je op veel spandoeken voorbij ziet komen. "Het huidig systeem gaat ons niet uit de crisis helpen", waarschuwt Zanna Vanrenterghem, woordvoerster van de klimaatcoalitie die de mars organiseert. Hoe dan wel? We spraken verschillende deelnemers.
De klimaatmars op zondag 23 oktober belooft groot te worden. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis, want de klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én klimaatrechtvaardig is. En wel nu. Wij spraken met Simon Sterck (17), lid van de Vlaamse Jeugdraad als VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling en actief bij Youth for Climate.
Elk jaar worden enorme hoeveelheden vistuig in de oceanen gedumpt, met langdurige gevolgen, blijkt uit wereldwijd onderzoek. Netten, vislijnen en haken kunnen nog tientallen jaren een vernietigend effect hebben op het zeeleven.
In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek in Nature.
In haar planning voor het komende jaar vermeldt de Europese Commissie geen exportverbod voor schadelijke pesticiden, nochtans een beloofde maatregel sinds 2020. Waarnemers vrezen dat het verbod op de lange baan wordt geschoven onder druk van de lobby van de agrochemische industrie.
‘Het gebeurt niet elke dag dat academici te horen krijgen dat ze de wet dreigen te overtreden als ze fundamentele wetenschappelijke feiten benoemen.’ Maar dat was wel wat Thomas Hale, expert Klimaatbeleid aan de universiteit van Oxford, overkwam tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan. Hij had er expliciet op gewezen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelen. ‘De regelgeving moet veranderen’, vindt hij.
De ecologische voetafdruk van Bitcoin is sinds 2016 flink toegenomen, blijkt uit Amerikaans onderzoek. De munt creëert soms meer schade dan hij zelf waard is.
‘Hebben wij de blik niet afgewend van de klimaatverandering? Dat is toch zo comfortabel.’ Deze en andere bedenkingen maakt MO*columnist Geert Van Istendael zich tijdens onderstaande toespraak voor de Grootouders voor het Klimaat, waarin hij vertelt wat hem ’s nachts uit zijn slaap houdt.

septembre 2022

Wereldblogger Luc Vankrunkelsven heeft goed nieuws uit Brazilië: Braziliaanse universiteiten gaan er de negatieve impact van de massale sojateelt onderzoeken. Want die leidt tot ontbossing, schendingen van de mensenrechten, het gebruik van pesticiden en honger. ‘Door het exportbeleid lijden 20 van de 240 miljoen Brazilianen honger.’
Energiefacturen worden onbetaalbaar. En wat doet onze overheid? Ze geeft wat kruimels en weigert de schandalige overwinsten van de energiereuzen af te romen. Spanje en Griekenland tonen nochtans dat het anders kan. Gelukkig komen de vakbonden in actie.
Op 22 augustus lag de marktprijs voor aardgas bij de Duitse gasnetbeheerder THB (Trading Hub Europe) meer dan 1000% hoger dan een jaar geleden. De meeste Duitsers krijgen van de regering Scholz te horen dat de schuld ligt bij Poetin en diens oorlog in Oekraïne. Maar dat is ver bezijden de waarheid. EU-politici en belangrijke financiële belangen gebruiken Rusland als dekmantel voor wat eigenlijk een energiecrisis van Duitse en Brusselse makelij is. De gevolgen zijn dan ook geen toeval.
Hoe bestrijden we de huidige klimaat- en energiecrisis? Reset.Vlaanderen, het netwerk rond de sociaal-ecologische transitie, ging daarvoor op zoek naar suggesties bij zijn leden — vakbonden, klimaat- en milieubewegingen en het sociale middenveld. Coördinator Vanya Verschoore: ‘Nu niet investeren in de toekomst, dat is schuldig verzuim.’
Landbouw is de voornaamste reden voor tropische ontbossing, maar uitgestrekte stukken bos worden gekapt zonder dat er ooit gewassen of vee op dat land geteeld wordt. Dat blijkt uit een wereldwijde studie in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
In 2017 was de EU verantwoordelijk voor 16% van de ontbossing via de internationale handel. Na opnieuw een seizoen van helse droogte, bosbranden en natuurvernietiging, nemen bijna 195.000 burgers dit niet langer. Ze eisen van onze vertegenwoordigers in het Europees Parlement een ​​krachtige Europese wet tegen geïmporteerde ontbossing. Dinsdag 13 september stemt het parlement over het bestaande wetsvoorstel.
De overstromingen in Pakistan hebben intussen al aan meer dan 1300 mensen het leven gekost. Pakistan is een van de landen die volgens de Verenigde Naties het meest kwetsbaar zijn voor de klimaatverandering. Het land probeert zich nu, na de hittegolven en acht weken non-stop regen, opnieuw te organiseren. ‘Op sommige plaatsen is het onmogelijk om hulp te bieden.’
Een nakend VN-rapport stelt dat lokale productie van houtskool een veel kleinere impact op de ontbossing in het Congobekken heeft dan tot nog toe gedacht. Olieprojecten zijn een veel grotere bedreiging, zegt auteur Aurelie Shapiro. Ze spreekt van een ‘gigantische koolstofbom’.

août 2022

Met hun woekerwinsten beïnvloeden de multinationals van de olie- en gassector al 50 jaar het overheidsbeleid om hun fossiele brandstoffen olie en gas op de ‘markt’ te houden. Met die woekerwinsten kan evengoed de klimaatcrisis opgelost worden. Dat blijven de daders weigeren zolang onze regeringen hen dat toelaten. Het kan wél anders.
De plannen van BP, Royal Dutch Shell en Equinor om minder CO2 uit te stoten zijn onverenigbaar met de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs voor een veilige en bewoonbare planeet. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van denktank Climate Analytics.
De omslag naar een klimaatneutrale samenleving is nog te veel een initiatief van het individu. Dat kan anders, meent armoede-expert Tim Goedemé. We moeten systematisch, wijk per wijk, mensen helpen om de overstap te maken. 'Een democratie, daar moet je actief aan werken. We beseffen dat soms te weinig.’
Moeten we onze hoop vestigen op de technologische vooruitgang om de klimaatopwarming in bedwang te houden? In Onder een Witte Hemel onderzoekt de Amerikaanse wetenschapsjournalist Elizabeth Kolbert de vele innovaties die een ecologische catastrofe proberen af te wenden. Een ontluisterend gesprek over fabrieken die kooldioxide uit de lucht halen, het DNA van reuzenschildpadden en jawel, koraalseks.
Door het geweld in Oekraïne raakt het nieuws over de hongersnood in de Hoorn van Afrika ondergesneeuwd. Nochtans dreigen door de extreme droogte, onder meer door de klimaatverstoring, miljoenen mensen honger te lijden en kampen zij nu al met ernstige voedselonzekerheid. In Ethiopië, Somalië en Kenia gaat het om de ergste droogte in meer dan 40 jaar. ‘De wereld mag de Hoorn van Afrika niet uit het oog verliezen.’

juillet 2022

Hoe moet er snel en diepgaand gewerkt moet worden aan de energietransitie, de overgang naar een wereld zonder fossiele brandstoffen, in een land dat afhankelijk is van steenkool? Voor antwoorden op die vraag reisde MO*journalist Gie Goris naar de Indiase deelstaat Jharkhand. ‘Rechtvaardigheid is een leeg begrip als je het plaatst binnen de huidige steenkooleconomie.’
Vlaanderen heeft een nieuw type energiebeleidsovereenkomsten gelanceerd. De overeenkomsten hadden een hefboom kunnen worden om de Vlaamse industrie in de richting van klimaatneutraliteit te bewegen - en dus concurrentieel te houden. Maar het is een cadeautje geworden voor de industrie, zonder veel tegenprestaties of transparantie. Een gemiste kans in een cruciale periode voor de klimaattransitie, reageert Bond Beter Leefmilieu.
Europese investeringen in gas en kernenergie krijgen voortaan het label groen, zo is vorige week besloten. Dit is pure greenwashing, waarschuwen Esther Bollendorff en Olivier Vardakoulias, beleidsexperts bij Climate Action Network Europe. De EU moet erop rekenen dat de nieuwe classificatie in de rechtbank wordt aangevochten.
Klimaatverandering is in de eerste plaats een gedragsprobleem, vinden psychologen en een filosoof. Daarom moeten we de psychologische impact van de klimaat- en biodiversiteitscrisis op de mens beter begrijpen. ‘Het is het wegkijken om niets te voelen dat ons van collectieve actie weerhoudt.’

mai 2022

De uitstoot van CO2 verminderen is niet voldoende om een catastrofale klimaatverandering te vermijden. Ook de uitstoot van methaan en andere stoffen moet flink naar beneden om de klimaatcrisis te stoppen, stelt Amerikaans onderzoek.
Wereldwijd beïnvloedt klimaatverandering het mentale welzijn. Vooral jongeren hebben last van klimaatangst, maar die angst is niet universeel.” Yara Van Heugten, studente journalistiek, contacteerde onlangs de Grootouders met de vraag of ze enkele leden van Grootouders voor het Klimaat kon interviewen in het kader van een essay dat ze schreef over klimaatangst. Dat essay bleek nadien een knap werkstuk te zijn geworden. Hoe zit dat met die klimaatangst bij onze jongeren? Lees Yara’s bijdrage.
Keer op keer krijgen we te horen en te lezen dat overbevolking de reden is waarom we de grenzen aan de aarde blijven overschrijden. Voorstellen voor geboortebeperking hebben steevast de meest kwetsbaren, bij voorkeur op een ander continent, als doelwit. Maar is overbevolking wel zo’n grote boosdoener?

avril 2022

Het meest problematische aan het feit dat Elon Musk Twitter kocht voor 44 miljard dollar is het snel rondgezaaide idee dat zijn controle over een invloedrijk sociale media-platform gevaarlijk is. Dat is natuurlijk evident, maar niet om een van de redenen die zijn critici aanhalen. De huidige furore over zijn aankoop is om twee redenen gevaarlijk misleidend. Ten eerste gaat ze ervan uit dat één miljardair die Twitter bezit aanzienlijk schadelijker zou zijn dan een groepje eigenaars-miljardairs. Ten tweede wakkert ze de vrees aan dat Musk zich zou gaan inzetten voor een anarchistische versie van het vrije woord die de gezondheid van onze samenlevingen kan ondermijnen.
Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?
Een groep vooraanstaande klimaatwetenschappers roept het VN-klimaatpanel IPCC op om jaarlijkse updates te geven over de klimaatverandering en klimaatactie in plaats van om de zes à zeven jaar zoals nu, omdat dit doeltreffender is om het klimaat bovenaan de politieke agenda te houden.
Inspanningen om de uitstoot terug te dringen hebben op lange termijn geen negatief effect op de groei van de wereldeconomie. Dat blijkt uit een studie van Britse economen.

mars 2022

Jongeren over de hele wereld komen vrijdag 25 maart op straat. Ze eisen aandacht en een krachtdadig beleid voor de wereldwijde klimaatcrisis. Ook in ons land organiseren de jongeren van Youth For Climate een grote betoging, meer bepaald in Brussel. De actievoerders leggen wereldwijd de focus op #PeopleNotProfit en benadrukken zo dat de klimaatstrijd een systeemcrisis én klassenstrijd is, en dat de klimaattransitie klimaatrechtvaardig moet zijn.
Het klimaatpanel van de VN bestempelt 3,3 tot 3,6 miljard mensen als zeer kwetsbaar voor klimaatrampen. Maar hoe die groep bepaald wordt, staat ter discussie. Is het vooral een politieke keuze?

février 2022

Europa verkeert in crisis. Net nu de regio een koude periode doormaakt, rijzen de gasprijzen de pan uit. Dit euvel maakt duidelijk dat de transitie naar groene energie in geen enkel deel van de wereld een makkelijke klus belooft te worden. Indisch wetenschapper Prabir Purkavastha trekt er enkele lessen uit over hoe India de energietransitie niet mag aanpakken.
Door corona beseffen veel mensen dat het leven kort is, schrijft Jan Mertens. Maar dat besef hoeft niet per se te leiden tot vluchtgedrag. ‘De drang naar de lente is groot, maar misschien is het net goed om af en toe in de winter te blijven en verder het ritme van de seizoenen te volgen.’
De vele keuzes die moeten leiden tot de industrie van de toekomst, vergen een intensief debat tussen industrie, politiek én burgers. Dat vereist eerlijke informatie en transparantie, zowel van de overheid als van de industrie. Alleen neemt de Vlaamse overheid het niet zo nauw met het informeren van haar burgers, meent Tycho Van Hauwaert, beleidsexpert Industrie bij Bond Beter Leefmilieu.

décembre 2021

MO* bracht recent goed nieuws: tropische bossen blijken opvallend snel te herstellen na ontbossing. Of toch niet? Het onderzoek dat tot die conclusie kwam beperkte zich vooral tot het Amazonewoud en hield geen rekening met ‘s werelds tweede grootste tropisch bosgebied: het Congolese regenwoud. Dat schrijven onderzoekers van de UGent en hun collega’s uit Congo.

novembre 2021

Duurzame vliegtuigbrandstoffen kunnen de CO2-uitstoot maar met 4 tot 23 procent verminderen tegen 2050, hebben Amerikaanse onderzoekers aangetoond. Om een uitstootvrije luchtvaart te bereiken, is dus heel wat meer nodig, stellen de wetenschappers.
COP26 blijkt opnieuw een zaak te worden van regeringen die met grote woorden spreken over het klimaat, maar niets doen om de grote vervuilers te stoppen. Jeremy Corbyn heeft daar een uitgesproken mening over: de wereldbevolking kan onze toekomst alleen redden door de macht weer in eigen handen te nemen.
‘Het is tijd om af te stappen van onze fixatie op economische groei als leidende indicator van het succes van een samenleving’, zeggen Amerikaanse onderzoekers. Volgens hen is er immers een grote kans dat we deze eeuw afstevenen op een langdurige daling van groei – en landen zullen zich daar goed op moeten voorbereiden.
Europese landbouwers zullen vanaf 2023 moeten voldoen aan hogere milieu- en klimaateisen om subsidies te kunnen krijgen.
Op 24 november organiseert de faculteit Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven het symposium ‘CO2 is in the air’ over de weg naar een klimaatneutrale industrie. Bij de gastsprekers: ArcelorMittal en ExxonMobil, twee van de meest vervuilende multinationals in ons land. In plaats van hen een onkritisch een platform te bieden, zouden we beter een debat organiseren over de rol van deze bedrijven in de klimaatopwarming.
Grootouders voor het Klimaat is bitter ontgoocheld met de resultaten van de COP26- klimaattop in Glasgow. De dringende oproep (zie verder) van de Grootouders en ouderenverenigingen aan onze regeringen om het tij te keren met een ambitieus klimaatakkoord en meer klimaatrechtvaardigheid werd niet beantwoord met maatregelen die nu dringend nodig zijn. De overheden komen zo hun zorgplicht voor de volgende generaties niet na. De dikwijls scherpe reacties van de ambassadeurs van de Grootouders stromen nu binnen.
De Europese Commissie komt met strenge regels voor producten die tot ontbossing leiden, zoals koffie, soja en palmolie. Wie die producten invoert, zal moeten kunnen bewijzen dat daarvoor geen bos is verdwenen.
De zesentwintigste mondiale klimaattop is voorbij. Nooit eerder kreeg dat jaarlijkse ritueel zoveel aandacht. Maar wat wordt de erfenis van Glasgow? De resultaten zijn te mager om ons te behoeden voor dramatische opwarming, maar er werden toch stappen vooruit gezet. De weg van samenwerking bleef overeind in een verdeelde en verwarde wereld. En we leerden dat klimaatbeleid niet om rechtvaardigheid heen kan.
De mooie beloftes over netto-nul-uitstoot die overheden en grote bedrijven in het kader van de klimaattop maken, dienen slechts als afleidingsmanoeuvre, schrijven Maureen Santos en Linda Schneider van de Heinrich-Böll-Stiftung. ‘Deze schijnbaar ambitieuze doelstellingen komen neer op de zoveelste ronde van “greenwashing” omdat netto nul niet echt nul is.’
Amerikaans auteur en klimaatactivist Stan Cox sprak met Noam Chomsky over de mogelijkheid om onze kinderen en kleinkinderen nog een leefbare toekomst te garanderen. Chomsky is zeer positief over de huidige klimaatacties van jonge mensen over heel de wereld. 'Dit zijn de keuzes waar we voor staan. Ik heb niet veel jaren meer tegoed, maar anderen wel. De mogelijkheid van een rechtvaardige en duurzame toekomst is reëel en we kunnen nog heel wat doen om ze te verwezenlijken voor het te laat is.'
Het vierde nummer van het tijdschrift Apache van de gelijknamige site Apache.be staat opnieuw vol boeiende en relevante artikels. Daarom publiceert DeWereldMorgen.be een interview uit Apache 4 met Canadese bosbouwer Suzanne Simard. Het tijdschrift is verkrijgbaar in de boekhandel en bij apache.be.

octobre 2021

'We horen vaak dat er geen alternatief is voor de nieuwe gascentrales', schrijft Gert-Jan Vanaken van de actiegroep Tegengas. 'Bevoorradingszekerheid is het codewoord. Maar bevoorradingszekerheid voor wie? En voor wat?'
In de Rode Zee ligt al vier jaar een roestende tanker die al vier jaar te verkommeren. Die is niet alleen een ecologische tijdbom, maar mogelijk ook een humanitaire ramp, zegt een nieuwe studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Als de tanker scheurt, kunnen miljoenen mensen in de regio zonder voedsel, drinkwater en brandstof komen te zitten.
In het kader van de Europese Green Deal wil België zijn klimaatdoelstellingen voor transport bijstellen. Dit najaar buigt de ministerraad zich over een wet die het percentage biobrandstoffen in diesel en benzine zal vastleggen. Ngo’s luiden de alarmbel, want een toename van biobrandstoffen zou onder meer leiden tot landroof, een hogere CO2-uitstoot en schendingen tegen de mensenrechten.
Water wordt wereldwijd steeds schaarser. Dat is een gevaarlijke trend die zich de komende jaren zal voortzetten en waar we ons dringend op moeten voorbereiden, waarschuwt het VN-agentschap WMO in een nieuw rapport.

septembre 2021

Namens 58.000 Belgische burgers: Serge de Gheldere, Ignace Schops, Dirk de Clippeleir, Francesca Vanthielen, Nic Balthazar, Lambert Schoenmaekers, Johan Van Den Bosch, Tom Lenaerts, Tom Brookes, Koen Vanmechelen en Stijn Meuris: de oprichters van VZW Klimaatzaak.
Tine Hens hoorde het wel vaker deze zomer: ‘Wat als het te laat is?’ De verleiding is groot om bij al het beangstigende nieuws over het klimaat het hoofd te laten hangen en te prevelen ‘We’re doomed. Het is te laat.’ Als het gaat over klimaat bestaat te laat niet. Te traag, ja, te weinig, zeker, te aarzelend, absoluut. Maar te laat? Nee.

août 2021

Dit jaar zien we wereldwijd enorme branden die land, bos en gemeenschappen verwoesten. Waarom komen deze catastrofale branden steeds vaker voor en wat zijn de gevolgen? Hoogleraar Fire and Global Change Victor Resco de Dios: ‘Welkom in een nieuw tijdperk van bosbranden.’
Het alarmerende VN-klimaatrapport weekt heel wat reacties los. Van VN-baas Antonio Guterres over Boris Johnson tot federaal klimaatminister Zakia Khattabi (Ecolo), Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) en EU-vicepresident Frans Timmermans: een overzicht. "Niets doen zou misdadig zijn." De Klimaatcoalitie vraagt intussen een "Green New Deal" van de Belgische beleidsmakers.

juillet 2021

‘De tragedie die plaatsvond in België, Duitsland en Nederland is een vreselijke gebeurtenis.’ Helaas is het niet nieuw, schrijft Els Hertogen, directrice van 11.11.11, terwijl ze haar blik op de rest van de wereld richt. ‘Gemeenschappen die de minste verantwoordelijkheid dragen voor de klimaatcrisis, krijgen de grootste schade te verduren.’

juin 2021

Mexico wordt uitzonderlijk hard getroffen door een extreme hittegolf die mens noch dier spaart: meren drogen uit, voedsel wordt schaars. Het Cuitzeomeer biedt nauwelijks nog water.

août 2020